Nieuwe artikelen

Is moclobemide bij therapieresistente depressie een alternatief voor tranylcypromine?

J. Vink, W.A. Nolen, M. Verbraak

Verslag wordt gedaan van ervaringen opgedaan bij het overschakelen van de klassieke MAO-remmer tranylcypromine op de MAO-A-remmer moclobemide bij patiënten met een depressie in engere zin die, na eerder niet goed te hebben gereageerd op behandelin...

Een depot- en lithiumpoli als onderdeel van Riagg-programma's voor chronici

R.H.J. Hornsveld, M.B.J. Blom

In dit artikel wordt beschreven hoe op Riagg Westhage een programmatisch zorgaanbod aan chronisch-psychiatrische patiënten gestalte krijgt. Doelstelling daarbij is de ontwikkeling van een breed, maar tegelijkertijd gedifferentieerd, ambulant aanbo...

Zelfbinding in de psychiatrie

R.L.P. Berghmans

In dit artikel worden de mogelijkheden van zelfbinding in de psychiatrie verkend. Door middel van een zelfbindingscontract of -overeenkomst kan een persoon, wetend of vermoedend dat hij in de toekomst opnieuw psychisch zal decompenseren, gerichte ...

Acute psychiatrie per telefoon: ear-to-ear contact

H.N. Sno

De telefoon lijkt een bij uitstek geschikt hulpmiddel om acute psychiatrische zorg te verlenen. De voordelen van telefonische contacten verklaren waarschijnlijk deels de toenemende behoefte aan telefonische hulpdiensten. Op grond van de speciale v...

Pleidooi voor subjectiviteit

S. de Jong

In dit artikel wordt betoogd dat onderzoek en behandeling in de psychiatrische praktijk hun startpunt zouden moeten vinden in de subjectiviteit van de patiënt. In een korte schets wordt een pleidooi gehouden voor `subjectiviteit' als wetenschappel...

De prevalentie van angststoornissen bij ouderen

A.W.A. Vermeulen, A.T.F. Beekman, M.L. Stek, R. van Dyck

In deze literatuurstudie worden onderzoeksgegevens over de prevalentie van angststoornissen bij ouderen besproken. Bij de vergelijking van het beperkte aantal studies van de afgelopen decennia blijkt een grote spreiding van de uitkomsten. De versc...

Urbanisatie en de relatie met psychiatrische opnames

J. Dekker, J. Peen, J. Iping, F. de Jonghe

In dit onderzoek staat de relatie tussen urbanisatie en psychiatrische opnames centraal. Van alle Nederlandse gemeenten is in 1991 de urbanisatiegraad bepaald, evenals de opname-incidentie in een APZ, PAAZ of PUK. De incidentie is berekend door he...

Een nieuw perspectief: voorspellers voor vervangende zorg voor langdurig opgenomen patiënten

R. Schellings, M.J. Haveman, O.H. Brook

In dit artikel wordt verslag gedaan van de eerste fase van een onderzoek naar de effecten van vervangende zorg bij langdurig opgenomen psychiatrische patiënten. Centraal staat de vraag wie, volgens het oordeel van het behandelteam, in aanmerking k...

Diagnostiek van persoonlijkheidsstoornissen

G. Ouwersloot, W. van den Brink, R.F.W. Diekstra, C.A.L. Hoogduin

Zes in Nederland beschikbare meetinstrumenten voor de diagnostiek van persoonlijkheidsstoornissen worden vergelijkenderwijs beschreven: de PDQ-R, MCMI (-II), VKP, IPDE, SIDP-R en SCID-II. Er wordt ingegaan op hun meetpretentie (ICD-10, DSM-III, DS...

`Werken aan contact' als leidmotief van de wekelijkse afdelingsvergadering in residentiële psychosenzorg

D. van Werde

De rode draad van een patiëntenvergadering in residentiële psychosenzorg is het tot stand brengen en verstevigen van affectief contact, communicatief contact en van elementair contact met de realiteit: met personen, plaatsen, dingen en gebeurtenis...

Focus

H.N. Sno, W.R.N. de Boer

In dit artikel wordt een voorstel omtrent de opleidingsrichtlijnen en het cursorisch onderwijsprogramma consultatieve psychiatrie ter discussie voorgelegd aan een zo breed mogelijk forum. De richtlijnen betreffen achtereenvolgens de opleiding, de ...

`Expressed emotion (EE)' en patiëntgebonden kenmerken als risicofactoren voor psychoserecidief bij schizofrene stoornissen

D.H. Linszen, P.M.A.J. Dingemans, W.F. Scholte, M.E. Lenior, A.J.W. van der Does, M.A. Nugter

In het kader van een prospectief experimenonderzoek, waarin een standaard individuele behandeling werd gecontrasteerd met gezinsinterventies, werd de rol van `expressed emotion (EE)' als predictor van psychoserecidief onderzocht. Het onderzoek von...

De structuur van de psychotherapeutische relatie

J.A.M. de Kroon

Om tot een karakterisering van de psychotherapeutische relatie te komen, wordt eerst stilgestaan bij het statuut van het subject als reflexief subject dat niet geheel en al met zichzelf samenvalt. De hiermee samenhangende afstand tot zichzelf is t...

Religiositeit en depressieve symptomen bij ouderen

A.W. Braam, A.T.F. Beekman, D.J.H. Deeg, W. van Tilburg

Bij 172 inwoners van 55-89 jaar van Sassenheim is onderzocht of er aanwijzingen bestaan dat religiositeit depressieve symptomen bevordert, tegengaat of alleen onder bepaalde omstandigheden beïnvloedt. Religiositeit wordt daarbij geoperationaliseer...

Onderzoek met de CPRS in Nederlandse vertaling

J.G. Goekoop, E.A.M. Knoppert-van der Klein, T. Hoeksema, A.H. Zwinderman

De CPRS is een flexibel en economisch instrument, dat tegelijkertijd algemene screening, intensiteitsbeoordeling en multidimensionele beschrijving mogelijk maakt. De Nederlandse versie heeft een vergelijkbare betrouwbaarheid als de Duitse. De vijf...

Een gecompliceerde behandeling van letale katatonie

B. Verwey, J.G. Goekoop

De beschrijving van een gecompliceerde behandeling van een patiënte met letale katatonie illustreert de waarde van de combinatie van de toepassing van elektroconvulsietherapie met dantroleen, maar ook de beperking van deze methode. Daarnaast lijke...

Lichttherapie bij seizoengebonden stemmingsstoornissen

E.C. van IJken, A.M. van Nispen tot Pannerden

Het laatste decennium wordt veel gepubliceerd over Seizoengebonden Stemmingsstoornissen (Seasonal Affective Disorder, SAD) en lichttherapie. Alhoewel vooralsnog vele vragen onbeantwoord blijven, zijn er redenen om aan te nemen dat lichttherapie ee...

Verwarrend hechtingsgedrag bij

H.P. America, W. Teer

In een klinische les wordt het verwarrende hechtingsgedrag beschreven van mensen met een borderline-persoonlijkheidsstoornis (BPS). Het gedrag wordt verondersteld ten grondslag te liggen aan de dreigende escalatie van gevoelens van machteloosheid ...

Focus: Een beoordelingsschaal voor zorg aan chronisch psychiatrische patiënten

L.J. van der Werf, A.W. Goedhart

De Zorg-Aanbod-Schaal is een schaal, ontwikkeld voor de beschrijving van zeven aspecten van geboden zorg aan intramuraal en semimuraal verblijvende chronisch psychiatrische patiënten. Het domein van de ZAS bestrijkt de verschillende levensgebieden...

Hulp bij zelfdoding aan psychiatrische patiënten

M. van der Lijn, W.A. Nolen, W.J. Schudel

Hulp bij zelfdoding aan psychiatrische patiënten is nog steeds een controversieel onderwerp. In dit artikel worden allereerst enkele argumenten op een rij gezet die door verschillende groeperingen en personen zijn gehanteerd in de discussie of het...

Schaamte en depressie

J. Bollen

Schaamtegevoelens worden minder vaak dan schuldgevoelens in verband gebracht met de symptomen en het ontstaan van depressie. Daarom wordt in dit artikel het fenomeen schaamte nader toegelicht, eerst vanuit de psychoanalyse en de self-psychologie, ...

De predictieve waarde van psychologische variabelen voor het beloop van eetstoornissen bij adolescenten

EDITIE 1994/5

T. van der Ham, D.C. van Strien, H. van Engeland

Onderzoeksresultaten naar prognostische factoren bij eetstoornissen zijn niet erg eenduidig. De aandacht richtte zich tot nog toe vooral op de predictieve waarde van eetgedrag, ziekteduur, comorbiditeit en demografische variabelen in groepen met g...

Praecoxgevoel en psychose-indirectie

EDITIE 1994/5

C.P.F. Lemke

Zowel tijdens de diagnostiek van psychosen (Rümkes praecoxgevoel) als bij de kunst van het interpreteren van poëzie (Riffaterres indirecties) doen zich kostbare momenten van onzekerheid voor. Het praecoxgevoel verwijst daarbij vooral naar het uitb...

Behandeling van chronische posttraumatische stress-stoornis met fluvoxamine.

EDITIE 1994/5

M.C. de Boer, W. op den Velde, P.R.J. Falger, J.E. Hovens, J.H.M. de Groen, H. van Duijn

De farmacologische behandeling van 24 Nederlandse deelnemers aan het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog, lijdend aan een posttraumatische stress-stoornis (PTSS), wordt beschreven. Deze groep - met objectief vastgestelde zeer belastende traumati...