Editie

L.M. Tak

In de bedrijfskundige wereld is veel onderzoek verricht naar vertrouwen op de werkvloer: mensen die vanzelfsprekend vertrouwd worden, durven zich te ontplooien, zijn productiever en ervaren meer werkplezier (Zak 2017). Een werkomgeving waar men el...

Wetenschapsnieuws

Verbetering depressiebehandeling

Wekelijks verschijnen er talloze nieuwe publicaties in de wetenschappelijke psychiatrie-vakbladen. Voor de psychiater (i.o.) uit de dagelijkse praktijk maakt het Tijdschrift voor Psychiatrie in deze rubriek een selectie van recent verschenen publi...

Juryrapport Publicatieprijs

Juryrapport Publicatieprijs artsen in opleiding tot psychiater 2021

M.B. de Koning

De jury bestond dit jaar uit twee leden van de Commissie Wetenschappelijke Activiteiten van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (Simona Karbouniaris en Max de Leeuw), één lid van het bestuur van de Stichting Tijdschrift voor Psychiatrie (Ma...

Opinie

Wat kunnen ggz-professionals doen om duurzaamheid te stimuleren?

J.J. Luykx, J.K. Tijdink, W.A. Krudop

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) noemt klimaatverandering de grootste bedreiging van de wereldwijde gezondheid in de huidige eeuw (https://www.who.int/publications/i/item/cop26-special-report). Om verdere gezondheidsschade te beperken beslote...

Commentaar

Standaard laxantia ter preventie van paralytische ileus bij clozapine?

S.R.T. Veerman, D. Cohen, B. Bakker

Elk schot is geen eendvogel

Elders in dit nummer benadrukken Van Haaren e.a. (2022) dat de incidentie van ernstige clozapinegeïnduceerde gastro-intestinale hypomobiliteit (CIGH) en agranulocytose nagenoeg identiek is (0,4-0,8‰ en 0,38-0,8‰ resp.)...

Commentaar

Psychiatrie en sociaal domein: ‘living apart together’ of ‘living together apart’?

A.T.F. Beekman

De psychiatrie is bij uitstek een vak waar gen en omgeving bij elkaar komen (Giangrande e.a. 2022). Omgevingsfactoren en sociale context zijn op alle niveaus sterk verweven met het ontstaan, beloop en de gevolgen van psychiatrische aandoeningen. V...

De dagelijkse praktijk van een FACT-team: resultaten van een experience-samplingstudie

K.H. Westen, P. Peeters, S. Landers, H. Kroon, Ph. Delespaul

Flexible assertive community treatment (FACT) is een in Nederland wijdverspreid model voor ambulante behandeling en begeleiding van mensen met als (zorg)indicatie ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA; Delespaul & consensusgroep 2013). Het mod...

Functioneren van ouders en jongeren na gezinsinterventie Ouderschap met Liefde en Grenzen

J. van Horn, J. Wilpert, F. Buffing

Uit onderzoek van Health Behavior in School aged Children (HBSC) blijkt dat 14% van de leerlingen gedragsproblemen heeft, waaronder ongehoorzaamheid, agressief gedrag, liegen en stelen (Stevens e.a. 2017). Er is sprake van ernstige gedragsprobleme...

Symptoommonitoring bij psychiatrische patiënten in de palliatieve fase

H. de Kam, J. Deenik

Wanneer mensen met een psychiatrische stoornis een ongeneeslijke lichamelijke ziekte krijgen, is tijdige, zorgvuldige monitoring van lichamelijke en psychische symptomen essentieel (Chovinov e.a. 2012; McNamara e.a. 2018). Systematische symptoommo...

Vertaalt de sterke sociale gradiënt van de ggz zich in een uniform sterke samenhang tussen ggz en sociale zorg?

J. van Os

Ongeveer een derde van de variatie in ggz-kosten, maar niet die van medisch-specialistische zorg (figuur 1), is in Nederland grotendeels terug te voeren op sociaal-demografische verschillen tussen regio’s (van Os 2019; van Os & Mulder 2021). Medis...

Klinische Praktijk

Onderbelichte, potentieel dodelijke gastro-intestinale bijwerkingen van clozapine

P.C.F. van Haaren, P.R. Zwanenburg, E.R. Hendriks, F.L. Gerritse

Clozapine neemt gezien zijn superieure effectiviteit een belangrijke plaats in bij de behandeling van schizofreniespectrumstoornissen en is een zeer belangrijke behandeloptie bij therapieresistente schizofrenie. Naast zijn belangrijke rol in de be...

Klinische Praktijk

Niet-convulsieve status epilepticus bij een man met chronische alcoholafhankelijkheid

S. Theyskens, W. Van Paesschen

Niet-convulsieve status epilepticus (NCSE) wordt wel een great masquerader genoemd, waarvan de expressievormen zich bevinden in het schemergebied tussen neurologie en psychiatrie. Ondanks inclusie in menig differentiaaldiagnose, kan de aandoening ...

Referaat

Therapieresistentie na een eerste psychose

S.E. Mann, J.D. Blom

Hoe vaak treedt therapieresistentie op na een eerste psychose? Om deze vraag te beantwoorden verrichtten Siskind e.a. (2021) een systematische review en meta-analyse van de literatuur over medicamenteus behandelde eerste psychosen. Zij identificee...

Nederlands-Vlaams toponderzoek

Schizofrenie en hart- en vaatziekten; de rol van genen en causaliteit

R.R. Veeneman

Waarom dit onderzoek?

Mensen met schizofrenie leven gemiddeld 15 jaar korter, grotendeels ten gevolge van een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Op dit moment is er maar beperkt begrip van de onderliggende processen die leiden tot de correl...

Psychiatrie van de Toekomst

Kunnen we met machine learning de behandeluitkomst bij depres-sieve stoornissen voorspellen?

J.M. van der Wal R. Quagebeur

Waarom dit onderzoek?

Ondanks een arsenaal aan behandelopties voor depressieve stoornissen, blijkt het in de praktijk soms lastig om een behandeling te kiezen die goed aanslaat. Machine learning, een vorm van kunstmatige intelligentie waarbij al...