Tijdschrift voor Psychiatrie

K.R. Goethals

Na ruim 25 jaar in de psychiatrische praktijk vond ik het tijd om even stil te staan bij de verwezenlijkingen en de uitdagingen van ons prachtige vak als psychiater. Verschillende aspecten van de psychiatrie zijn in positieve zin veranderd. Denk h...

Wetenschapsnieuws

Psychosebehandeling

Aandacht gevraagd voor zwangere met
psychosegevoeligheid

Zwangere vrouwen met schizofrenie krijgen te maken met aanzienlijk meer risico’s op ongunstige uitkomstmaten dan zwangere vrouwen zonder schizofrenie. Dat al vaker in studies naar voren gek...

Psychiatrie en COVID-19

Ouders over afstandsonderwijs door COVID-19: effecten op kinderen met en zonder psychische problemen

A.I. Staff, A.B.M. Fuermaier, B.J. van den Hoofdakker, M. Luman, L.B. Thorell, T.J. Dekkers

Gedurende de COVID-19-pandemie zijn er verschillende maatregelen getroffen om de verspreiding van het virus zo veel mogelijk te beperken, waaronder lockdowns. Tijdens verschillende lockdowns werden scholen gesloten en kregen kinderen afstandsonder...

Actueel

Het spook risicoselectie; ggz onverzekerbaar in huidig stelsel

A.T.F. Beekman, A. van der Lee

Het belang van een goede gezondheidszorg voor iedereen is in Nederland onomstreden. We zijn ook een land van kooplieden met een stevig geloof in de werking van de markt. Ons zorgstelsel is daarom hybride: het is opgebouwd met een mix van publieke ...

Actueel

Zorgvraagtypering met de HoNOS+: kijken in een glazen bol?

S. Bremer-Hoeve, E. de Groot, E.B. van Wel, B.P.F. Rutten, S.C. van Bronswijk

In 2022 is in Nederland het zorgprestatiemodel, de nieuwe bekostiging voor de geestelijke gezondheidszorg (ggz), samen met de zorgvraagtypering ingevoerd. Met deze zorgvraagtypering probeert men inzicht te krijgen in de zorgvraag, de duur van de b...

Commentaar

Onderbelichte factoren in de ouderenpsychiatrie en klinische geriatrie

T.J Holwerda, P. Naarding

In dit nummer van het Tijdschrift voor Psychiatrie rapporteren Benraad e.a. (2022) over de klinische relevantie van geriatrische syndromen en multimorbiditeit bij verschillende groepen in de ouderenpsychiatrie. De auteurs komen tot de volgende bev...

Commentaar

Fenomenologie en context: een noodzakelijke wending

Z. Van Duppen

In hun waardevolle essay schetsen De Haan en Berendsen (2022) elders in dit nummer de grote lijnen van de zelfstoornishypothese, zoals deze binnen de fenomenologische psychopathologie in de afgelopen decennia is uitgewerkt. Zij merken terecht op d...

Commentaar

Afbouwen en stoppen van medicatie door de ogen van de behandelaar

M.J. Kikkert, M.J.H. Begemann

Koomen e.a. (2022) beschrijven elders in dit nummer hun onderzoek naar de ervaringen en behoeften onder patiënten met psychische klachten en hun naasten wat betreft het afbouwen en stoppen van psychofarmaca. Uit dit onderzoek blijkt dat behandelaa...

Onderzoeksartikel

Deprescriptie van psychofarmaca; praktijk en behoeften van patiënten en naasten

L.E.M. Koomen, J.N. de Boer, M.J.M. van den Eijnden, N.M.A.M. Vos de Wael, N. Berg, I. Wilting, W. Cahn

De prevalentie van psychische aandoeningen is de afgelopen decennia stabiel gebleven (de Graaf e.a. 2012), maar het gebruik van psychofarmaca is toegenomen. Volgens cijfers van het Genees- en hulpmiddelen Informatie Project (GIP) is het aantal geb...

Onderzoeksartikel

Migratieachtergrond en zorgbehoeften bij patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening

J. Straalman, W.E. Swildens, A.W. Braam

In Nederland heeft een aanzienlijk deel van de inwoners een migratieachtergrond. Begin 2021 betrof dit 24,6% van de inwoners (CBS) waarbij zowel mensen van de eerste generatie (elders geboren) als van de tweede generatie (zelf in Nederland geboren...

Onderzoeksartikel

Suïcidepreventietraining voor jeugdzorgprofessionals

S.G. Meijer-Rozema, K.S. Nijhof, A.N. Bosch, N.W.K. Bex, J.W.R. Twisk, L. van Domburgh

In 2017-2018 was er binnen de landelijke zorgorganisatie Pluryn sprake van 3 suïcides onder jongeren die verbleven in de jeugdzorg. Naar aanleiding van evaluaties van deze suïcides, de noodzaak die vanuit de inspecties werd aangegeven om verbeterm...

Essay

Het veronachtzaamde ‘zelf’ bij schizofrenie

L. de Haan, S. Berendsen

De meeste behandelaars en wetenschappers besteden te weinig aandacht aan het ‘zelf’ bij schizofrenie. Het is niet zo dat het ‘zelf’ bij schizofrenie totaal genegeerd wordt. Het is al lang bekend dat schizofrenie samenhangt met diepgaande veranderi...

Proefschriftartikel

Geriatrische syndromen, multimorbiditeit en ouderenpsychiatrie; een geïntegreerd perspectief

C.E.M. Benraad, R.C. Oude Voshaar, R.J.F. Melis, M.G.M. Olde Rikkert, J. Spijker

In ons centrum voor ouderenpsychiatrie bleken oudere volwassenen met psychiatrische stoornissen vaak meerdere geriatrische syndromen én multimorbiditeit te hebben.

In de periode waarin we onze studies initieerden (vóór 2010) konden we over een mo...

Hulphond als geslaagde contextuele interventie voor herstel

M. Bak, Ph. Delespaul

Psychiatrisch stoornissen kunnen we het beste begrijpen vanuit biologische, psychologische en contextuele verklaringsmechanismen (Bak e.a. 2017). Traditionele interventies beïnvloeden cognities, gedragingen en emoties door persoonsgerichte psychot...

Medicatie in overdrachtelijke zin

L.J.A. Schalk

Hoe kunnen we als psychiaters farmacotherapeutische interventies zo effectief mogelijk inzetten, met zo weinig mogelijk bijwerkingen? De klinische praktijk is immers weerbarstig: niet altijd werkt een medicament op de goede manier, vaak zijn er bi...

Differentiaaldiagnose bij depressie en intermitterend hypercortisolisme

E. Zaman, N. Van de Velde, Ph. Snauwaert, B. Lapauw, G. Lemmens

Het cushingsyndroom is een multisysteemaandoening waaraan een verhoogde blootstelling aan glucocorticoïden in het lichaam ten grondslag ligt. Bij stress maakt de bijnierschors cortisol aan onder stimulatie van hypofysair adrenocorticotroop hormoon...

Een patiënt die dacht dat zijn huis in een ander land stond; reduplicatieve paramnesie

M.I. Beg, H.P. Aben, J.T.H. van Asseldonk, J.J.D. Tilanus

In het kader van neurodegeneratieve aandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson, kunnen psychotische symptomen voorkomen. Dat betreffen veelal hallucinaties, maar er kunnen ook allerlei soorten van waanvorming ontstaan. Wij beschrijven in dit arti...

Referaat

CPAP effectief voor depressie bij obstructieve-slaapapneusyndroom?

T.J.A. Vaessen, K.J.M. Mooren, J.A. Godschalx-Dekker

Obstructieve-slaapapneusyndroom (OSAS) verhoogt het risico op een depressieve stoornis en 25-35% van de patiënten met OSAS rapporteert depressieve klachten. Bij OSAS wordt de ademhaling tijdens de slaap minimaal 5 maal per uur belemmerd door voll...