Tijdschrift voor Psychiatrie

R.M.C. Klaassen

Het nieuwe opleidingsplan ‘de Psychiater’ is in Nederland in juni 2021 van start gegaan.^1,2Een belangrijk onderdeel van de opleiding is gericht op het ontwikkelen van (impliciete) competenties die leiden tot bekwaamheid in de meest kenmerkende be...

Wetenschapsnieuws

Angst- en paniekstoornissen

C.F.M. van Hooijdonk

Helderheid over hersenveranderingen bij sociale-angststoornis

Hersengebieden, zoals de amygdala, hippocampus en het corpus striatum, spelen een rol bij het verwerken van angst. Bij sociale-angststoornissen zijn er mogelijk structurele verandering...

Gevaarlijk of hulpbehoevend? Professionele oordelen over personen met onbegrepen gedrag

S.A.J. de Bont-van der Zande, C.L.M. Witteman, K.P. Grootens, P.T. van der Heijden

Bij patiënten met ernstige psychische problemen en regelovertredend gedrag zijn verschillende factoren van invloed op de toeleiding naar justitie (en daarna mogelijk de forensische zorg) of de reguliere geestelijke gezondheidszorg (ggz), waaronder...

De meerdimensionaliteit van depressie: een nieuw model en vijf ervaringsverhalen

J. Vanheste

Er is de laatste tijd binnen de psychiatrie een toenemende aandacht voor meerdimensionale benaderingen waarbij men, behalve voor neurobiologische factoren, ook oog heeft voor de subjectieve beleving en sociale omgeving van de patiënt. Recentelijk ...

Samen beslissen met ROM als informatiebron: kwalitatief onderzoek onder cliënten

M.J. Metz, M.M. van Bueren, M. van Dijk, G.E. van Son, I. Bramsen, A.D. Boenink, A.T.F. Beekman

De laatste jaren bestaat steeds meer aandacht voor samen beslissen,^1,2 hierbij maken cliënten, naasten en behandelaren gezamenlijk behandelkeuzes.^3,4 Samen beslissen vindt plaats gedurende het gehele proces van behandeling; ieders kennis en ervari...

Evidence-based update van het Belgische ADHD-zorgpad: een systematische review

E. Emmers, I. Loix, D. Van Liefferinge, M. Danckaerts

Aandachtsdeficiëntie-/hyperactiviteitsstoornis (ADHD) is de meest voorkomende neurobiologische ontwikkelingsstoornis bij kinderen en heeft vaak invloed op het functioneren in verschillende situaties zoals thuis, op school en in de omgang met leeft...

Overzichtsartikel

Hoge omgevingstemperatuur en cognitieve prestaties binnen werksetting: systematische review

L. Dupont, F. Bouckaert, J. Detraux

Sinds de industriële revolutie is de gemiddelde wereldtemperatuur met ongeveer 1,15 (SD 0,13)°C gestegen.¹ In Noordwest-Europa steeg de gemiddelde temperatuur zelfs met 1,5°C.² Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de Verenigde ...

Overzichtsartikel

De invloed van maternale cholinesuppletie op foetale hersenontwikkeling en het risico op psychose

S.K. Spoelstra, J.J.H. Eijsink, H.J.R. Hoenders, H. Knegtering

Schizofreniespectrumstoornissen kunnen worden beschouwd als neuropsychiatrische ontwikkelingsstoornissen. Hierbij is er een complexe en dynamische bidirectionele interactie tussen genetische expressie en een opeenstapeling van prenatale en postnat...

Essay

Duurzaamheid in de Vlaamse en Nederlandse ggz

K. Catthoor, J.J. Luykx, M. De Hert, P. Niemegeers, H. Peeters, W. Krudop, K. Van Den Broeck, J. Detraux

Klimaatverandering wordt door experts momenteel beschouwd als het grootste existentiële gevaar voor de mensheid. De toename van extreme weersomstandigheden en de gevolgen ervan (zoals overstromingen en bosbranden) hebben namelijk talloze fysieke (...

Referaat

PTSS behandelen zonder exposure: sertraline versus IPT

J.A. Godschalx, J. de Jong

De symptomen van de posttraumatische stressstoornis (PTSS) kunnen evidence-based worden behandeld met psychotherapie en antidepressiva. Als antidepressivum wordt vaak sertraline gekozen. Conform de (inter)nationale richtlijnen is een aantal behand...

Nederlands-Vlaams toponderzoek

Veiligheid van ketamine als additie bij monoamineoxidaseremmers

J.K.E. Veraart

Waarom dit onderzoek?

Sinds september 2021 is esketamineneusspray opgenomen in het basispakket van zorgverzekeraars voor patiënten met een therapieresistente depressie (TRD). Daarnaast wordt offlabel behandeling met o.a. intraveneuze en orale (es...

Psychiatrie van de Toekomst

Hebben jonge vrouwen meer psychische klachten doordat ze vaker slachtoffer zijn van seksueel geweld?

L. Kuipers, S.M.P. van Veen

Waarom dit onderzoek?

Tienermeisjes hebben een vijfmaal zo grote kans slachtoffer te worden van seksueel geweld als tienerjongens én ze hebben vaker last van internaliserende psychische klachten. Twee Britse auteurs onderzochten of het eerste dee...

Ingezonden brief

Reactie op ‘Meisjes met een subtieler autismebeeld’ en ‘Autismespectrumstoornis en schizofrenie’

9 mei 2023

M. Otter

Fijn dat het Tijdschrift voor Psychiatrie twee artikelen publiceert over meisjes met autismespectrumstoornissen (ASS).^1,2 Vanuit het perspectief van de volwassen vrouwen willen wij een bijdrage te leveren aan de discussie over dit onderwerp. Veel ...

Redactioneel

Haalt rTMS ECT in als behandeling voor depressie? Waarschijnlijk niet in Europa

C. Baeken

Repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rTMS) heeft een intensieve ontwikkeling doorgemaakt, die in 2008 heeft geleid tot goedkeuring door de FDA als therapie voor therapieresistente depressie (TRD). rTMS is nu in veel landen een goedgek...

Wetenschapsnieuws

Autismespectrumstoornissen

C.F.M. van Hooijdonk

Geen causale relatie tussen maternale infectie en verhoogd risico op ASS

Maternale infecties tijdens de zwangerschap zouden mogelijk een rol spelen bij het ontstaan van autismespectrumstoornissen (ASS) bij kinderen. De associatie met ASS lijkt ec...

Juryrapport Publicatieprijs

Juryrapport Publicatieprijs artsen in opleiding tot psychiater 2021-2022

M.C. Klaassen

Jury en werkwijze

De jury bestond dit jaar uit twee leden van de redactie van het Tijdschrift voor Psychiatrie (Thomas Pattyn en Rianne Klaassen), één lid van het bestuur van de Stichting Tijdschrift voor Psychiatrie (Stephan Claes) en drie leden...

Psychiatrie en COVID-19

Functioneren van acute crisisketen psychiatrie in Amsterdam-Amstelland tijdens de coronapandemie

W.Z. van Loosbroek, M.A.S. de Wit, T. Fassaert, J. Zoeteman, T.H. Fresen, V.J.A. Buwalda

Bij het begin van de coronapandemie was er de vrees dat een groter deel van de patiënten met een psychiatrische stoornis in crisis zou raken door de dreiging van het coronavirus en door de impact van de lockdownmaatregelen op hun gesteldheid, zorg...

Psychiatrie en COVID-19

Impact van COVID-19 volgens mensen in zorg bij FACT- en autismeteams: golf 1 en 2 en de Omikron-golf

S. Castelein, S. Crutzen, I.D.C. van Balkom, J. Bruins

Internationaal onderzoek naar de geestelijke gezondheidseffecten van COVID-19 richtte zich in eerste instantie voornamelijk op de algemene bevolking.¹ Echter, zoals Van en Dom (2020) aankaarten, treffen epidemieën kwetsbare groepen zoals mensen me...