Wetenschappelijk tijdschrift voor psychiaters, artsen in opleiding tot psychiater en andere geïnteresseerden
Edit

Nieuwe artikelen

Voorgaande nummers

Juryrapport Publicatieprijs

Juryrapport Publicatieprijs artsen in opleiding tot psychiater 2020-2021

Online only
19 mei 2022
Mariken B. de Koning, psychiater, Herstelondersteunende Vervolgklinieken, Mentrum, onderdeel van Arkin; senior onderzoeker, Arkin, Amsterdam.

Het Tijdschrift voor Psychiatrie is een door Nederlandse en Vlaamse psychiaters veel gelezen wetenschappelijk tijdschrift. Hoewel het internationale bereik door het gebruik van de Nederlandse taal natuurlijk klein is, is het bereik onder Nederland...

Lees verder
Onderzoeksartikel

De dagelijkse praktijk van een FACT-team: resultaten van een experience-samplingstudie

Online only
20 mei 2022
K.H. Westen, P. Peeters, S. Landers, H. Kroon, Ph. Delespaul

AchtergrondFlexible assertive community treatment(FACT)-teams zijn in Nederland wijd verspreid. Ondanks de aanwezigheid van een modelbeschrijving en modelgetrouwheidsschaal is onduidelijk wat FACT-medewerkers dagelijks doen.

 

DoelOnderzoek naar...

Lees verder
Redactioneel

Psychiatrie en genetica: de lange weg van laboratorium naar spreekkamer

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
E. Van Assche, K. Van de Woestyne, A.A. van Elburg, T.K. Birkenhäger, J.J. Luykx, J.R. Zinkstok

‘Genetica, wat heb ik daar nou aan in de praktijk?!’ Als u zo denkt, is dit nummer juist voor u. Gezien de vele ontwikkelingen op het gebied van de psychiatrische genetica en de concrete consequenties die deze kunnen hebben, denken wij dat het tij...

Lees verder
Essay

De geschiedenis van de (psychiatrische) genetica: ontdekken, lezen en schrijven van DNA

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
E. Van Assche, J.J. Luykx

Achtergrond Het debat rond het belang van genetica in psychiatrie blijft een alomtegenwoordig thema. De resultaten van het onderzoek naar kandidaat-genen bij psychiatrische stoornissen (vóór 2007) waren teleurstellend. Sindsdien vond echter een e...

Lees verder
Essay

Genetica en psychiatrie

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
A. Abdellaoui, K.J.H. Verweij

Achtergrond Het vermoeden dat erfelijkheid een rol speelt bij het risico op psychiatrische problemen is eeuwen oud. In de 20ste eeuw is dit met tweeling- en familiestudies bevestigd, met erfelijkheidsschattingen die uiteen lopen van ~30% à ~40% v...

Lees verder
Overzichtsartikel

Genetisch risico van psychiatrische ziekten: wat weten we en hoe communiceren we dat?

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
J.R. Zinkstok, M.Z. van der Horst, R.P.H. Wouters, C.M. Aalfs, J.J. Luykx

Achtergrond Op dit moment wordt in de psychiatrische patiëntenzorg nog weinig aandacht besteed aan genetica, maar door nieuwe inzichten en technieken zullen vragen hierover steeds vaker de spreekkamer bereiken.

Doel Een overzicht geven van ontw...

Lees verder
Overzichtsartikel

Wat kan genetisch onderzoek ons leren over de overeenkomsten en verschillen tussen psychiatrische aandoeningen?

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
W.J. Peyrot, M.G. Nivard, C.A. de Leeuw

Achtergrond Genetisch onderzoek heeft de afgelopen jaren gestaag vooruitgang geboekt, ook in de psychiatrie. Deze vooruitgang komt door de snel toenemende studiegroottes en de ontwikkeling van nieuwe analysemethoden.

Doel Presenteren van de laa...

Lees verder
Overzichtsartikel

Leidraad genetisch testen in de psychiatrie

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
M.Z. van der Horst, C.M. Aalfs, J.A.S. Vorstman, J.J. Luykx, J.R. Zinkstok

Achtergrond Er wordt steeds meer bekend over genetische oorzaken en achtergronden van psychiatrische ziektebeelden. Het vaststellen van een genetische oorzaak kan aan patiënten en familieleden een verklaring geven voor de problemen en maakt in sp...

Lees verder
Essay

Genetica en neurobiologische ontwikkelingsstoornissen

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
K. Vermeulen-Kalk, T. Kleefstra

Achtergrond Recente ontwikkelingen binnen genetische diagnostiek maken het mogelijk om bij een groot deel van de patiënten met een neurobiologische ontwikkelingsstoornis (NDD) een onderliggende genetische oorzaak op te sporen, bij zowel degenen m...

Lees verder
Essay

Monogenetische oorzaken van psychiatrische aandoeningen: een overzicht

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
T.A.M.J. van Amelsvoort, A. Swillen

Achtergrond Door de snelle ontwikkelingen in de genetische technologie kunnen steeds meer onderliggende genetische oorzaken van psychiatrische aandoeningen opgespoord worden; vroege diagnostiek hiervan leidt tot een betere monitoring en behandeli...

Lees verder
Overzichtsartikel

Genetisch onderzoek in de kinder- en jeugdpsychiatrie

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
C.M. Middeldorp, W.A. Akingbuwa, E.S. Jami, M. Bartels

Achtergrond Psychische klachten op de kinderleeftijd worden deels beïnvloed door genetische factoren met erfelijkheidsschattingen variërend tussen de 40 en de 90%.

Doel We geven enkele voorbeelden van genetisch onderzoek gericht op het verklare...

Lees verder
Essay

Translationele genetica: verwachtingen voor eetstoornissen en andere psychiatrische stoornissen

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
R.A.H. Adan, A.A. van Elburg

Achtergrond Translationeel (genetisch) onderzoek is gericht op de vertaalslag van preklinisch onderzoek naar de praktijk. Hoewel de afgelopen jaren veel genetische studies zijn uitgevoerd, kunnen we de resultaten daarvan niet simpelweg naar de kl...

Lees verder
Overzichtsartikel

Genetica van frontotemporale dementie

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
Y.A.L. Pijnenburg

Achtergrond Frontotemporale dementie (FTD) is een neurodegeneratieve aandoening die leidt tot dementie en vanwege de op de voorgrond staande gedrags- en emotionele veranderingen ziet de psychiater regelmatig patiënten met FTD.

Doel Een overzich...

Lees verder
Overzichtsartikel

Farmacogenetica in de psychiatrie; de huidige status quo

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
R. van Westrhenen, T.K. Birkenhäger

Achtergrond Bijwerkingen en beperkte effectiviteit zijn een substantieel probleem bij het gebruik van geneesmiddelen in het algemeen en bij psychofarmaca. Uit eerdere studies is gebleken dat farmacogenetische individuele kenmerken hierbij relevan...

Lees verder
Essay

Samenspel tussen genetische achtergrond en omgevingsfactoren in de psychiatrie: stand van zaken en toekomstperspectief

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
B.P.F. Rutten, S. Guloksuz, M. Boks, J. van Os, J.J. Luykx, R. van Winkel

Achtergrond De vigerende hypothese dat etiopathogeneses van psychische aandoeningen worden bepaald door het samenspel tussen genetische achtergrond en omgevingsfactoren, alsmede hun interacties, kunnen we steeds beter wetenschappelijk toetsen aan...

Lees verder
Onderzoeksartikel

De vertaling van genetische risicovarianten naar moleculaire ziektemechanismen

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
G. Snijders, R. Snijders, L.D. de Witte

Achtergrond In geneticastudies heeft men grote aantallen genetische varianten gevonden die het risico op het krijgen van een
neuropsychiatrische aandoening vergroten.

Doel Uitleg geven over hoe je kan onderzoeken wat het effect is van deze gene...

Lees verder
Nederlands-Vlaams toponderzoek

Genetica en effectiviteit van elektroconvulsieve therapie bij depressie

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022

Waarom dit onderzoek?

Hoewel elektroconvulsieve therapie (ECT) een zeer effectieve behandeling is voor depressieve stoornissen, is de interindividuele effectiviteit wisselend waarbij het momenteel niet betrouwbaar vooraf te zeggen valt hoe een in...

Lees verder
Nederlands-Vlaams toponderzoek

Welke cellen spelen een rol bij neurologische en psychiatrische aandoeningen?

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022

Waarom dit onderzoek?

Neurologische en psychiatrische stoornissen, waaronder stoor-nissen in middelengebruik, delen verschillende symptomen, die voort kunnen komen uit een gedeelde genetische achtergrond. Op andere vlakken vertonen deze aandoenin...

Lees verder
Ervaringsverhaal

Erfelijkheid en het 22q11-deletiesyndroom: ‘Mijn broer zegt dan: Saar, jij kunt weer andere dingen goed’

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
C.M. Aalfs

Sara (21) heeft het 22q11-deletiesyndroom, ook wel velocardiofaciaal syndroom genoemd. Dit syndroom is een multisysteemaandoening die voorkomt bij ongeveer 1 op de 3000 levendgeborenen. Het gaat gepaard met een sterk verhoogde prevalentie van neur...

Lees verder
Ervaringsverhaal

Erfelijkheid en schizofrenie: ‘Niet iedereen wil weten of zijn kinderen psychose zullen krijgen’

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
C.M. Aalfs

Oorsprong

'Natuurlijk hebben we ons afgevraagd waar de ziekte van Lodewijk vandaan komt. Zelf had ik een neef met godsdienstwaanzin en een oma met een zenuwziekte. De oom van mijn vrouw woonde levenslang bij zijn ouders, achteraf denken we dat hi...

Lees verder
Interview

‘Er vindt een revolutie plaats in de genetica’; interview met Danielle Posthuma

ISSUE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
J.R. Zinkstok, J.J. Luykx, R. Herderschee

Danielle Posthuma (1972) is hoogleraar Genetica van complexe eigenschappen aan het Amsterdam UMC en zij is nationaal en internationaal een kopstuk in de psychiatrische genetica. Ze houdt zich al meer dan 20 jaar bezig met genetisch onderzoek naar ...

Lees verder
Redactioneel

Geduld is geen schone zaak

ISSUE 2022/4
10 mei 2022
A. Dols

In het publieke debat wordt de ggz vaak in één adem genoemd met wachtlijstproblematiek. En inderdaad: slechts 75% van de aangemelde patiënten start met behandeling binnen de tijd van 4 weken die we met elkaar in Nederland als norm hebben bepaald (...

Lees verder
Commentaar

Frontbericht: internationale, psychiatrische perspectieven op de invasie van Oekraïne

ISSUE 2022/4
10 mei 2022
J.J Luykx, M. Lungu, D-M. Cornestean-Roman, S. Philip, D. Őri

Dit artikel is geschreven circa 3 weken nadat op 24 februari Oekraïne slachtoffer werd van een invasie door een grootmacht. Hoewel de situatie dagelijks kan veranderen, vinden wij het van belang een eerste bericht te geven over psychiatrische aspe...

Lees verder
Commentaar

Wie zorgt er voor de suïcidale jongeren in de jeugdhulp?

ISSUE 2022/4
10 mei 2022
J. Steenmeijer, N. ter Huurne

Elders in dit nummer beschrijven Van den Koppel e.a. (2022) behandeladviezen voor de complexe doelgroep van adolescenten met suïcidaliteit in de ggz. Zoals zij terecht betogen, ontbeert het in het veld nog aan breed gedragen adviezen of richtlijne...

Lees verder
12345...411Volgende