Artikelen

Toetsing in de opleiding tot psychiater

EDITIE 1995/5

P. Zonneveld, Y.W.M.M. van den Berg, W.M.A. Verhoeven

In dit artikel worden theoretische achtergronden en ervaringen bij het gebruik van toetsing in de medische opleiding beschreven. Ook de wettelijke kaders waarin de opleiding tot arts en specialist zijn bepaald, komen ter sprake. Toetsing kan worde...

De psychiater en de BOPZ: maatschappijhoeder of behandelaar?

EDITIE 1995/5

W.M.J. Hassing, T.V. van Lent, M. van der Velden

Aan de hand van een casus worden de verschillende en soms oneigenlijke rollen van de psychiater binnen de procedures van de Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) belicht. In relatie daarmee wordt de positie van de psychotisc...

Symptomatologie van de paniekstoornis

L. Timmerman, A. Goedhart, P. de Beurs, D.L. Stronks

In dit onderzoek wordt een overzicht gegeven van de symptomatologie van paniekaanvallen met of zonder agorafobie en depressie bij 38 ambulante psychiatrische patiënten. Daarbij vergelijken we de symptomatologie zoals geregistreerd door de patiënt ...

De zedendelinquent in het Pieter Baan Centrum

H.J.C. van Marle, C.M. van Putten, M.J.J. de Ridder

Om meer zicht te krijgen op de psychiatrische kenmerken van zedendelinquenten worden in dit onderzoek 161 mannelijke verdachten van zedendelicten vergeleken met de 504 overige verdachten die gedurende dezelfde periode geobserveerd werden in het Pi...

Nachtmerries en nachtelijke herbelevingen:twee onderscheiden fenomenen na psychotraumatische ervaringen

B.J.N. Schreuder

In dit artikel wordt een onderscheid gemaakt tussen nachtmerries en herbelevingen na psychotrauma. De psychotraumatische ervaring kan de droominhoud zodanig benvloeden dat er sprake is van een REM-angstdroom of REM-nachtmerrie. Daarnaast is er het...

Persoonlijkheidsstoornissen en schizofrenierecidive

P.M.A.J. Dingemans, D.H. Linszen, M.E. Lenior

In dit onderzoek werd de predictieve waarde van persoonlijkheidsstoornissen op het korte-termijnbeloop van schizofrenie onderzocht. Een cohort van 93 patiënten werd onderzocht op persoonlijkheidskenmerken. Gevonden werd dat persoonlijkheidsstoorni...

Een toepassing van het metamodel van Gedo bij de behandeling van borderline-patiënten

J.W. Hummelen

Gedo beschrijft in zijn psychoanalytisch metamodel hoe elke ontwikkelingsfase een eigen model en samenhangende therapiemodaliteit vereist. Bij de behandeling van borderline-patiënten dient men met deze verschillende opeenvolgende niveaus rekening ...

Agressie van patiënten: een onderzoek naar agressief gedrag van psychiatrische patiënten op een gesloten opnameafdeling

H.L.I. Nijman, W.F.F. Allertz, J.M.L.G. á Campo

18 juni 2004

In dit artikel wordt verslag gedaan van een onderzoek naar het vóórkomen van agressief gedrag van patiënten, opgenomen op een acute-opnameafdeling van Psychiatrisch Centrum Welterhof te Heerlen. Voor de registratie van agressie is gebruik gemaakt ...

Vroege diagnostiek van dementie: het AMSTEL-project

C. Jonker, J. Lindeboom

Vroege herkenning van dementie is belangrijk voor psychosociale en - als daarvoor middelen ter beschikking komen - farmacologische interventie. Er is veel onderzoek gedaan naar klinische criteria voor vroege herkenning van dementie en naar de brui...

Psychosociale behandeling bij dementie

J. Dröes

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de verschillende vormen van psychosociale behandeling die bij demente patiënten worden toegepast, te weten: psychotherapie, psychomotorische therapie, gedragsmodificatie, remotivatie- en resocialisati...

Corticale en subcorticale dementie: bruikbare concepten?

M.M.A. Derix

Sedert twintig jaar wordt vaak het onderscheid gehanteerd tussen corticale en subcorticale dementiesyndromen, en dementie met kenmerken van beide. Binnen deze superordinate categorieën is verdere differentiatie mogelijk. Het uitgangspunt is het on...

Moleculair-biologische en genetische aspecten van dementie

N.J.B. Scheepers, P. Eikelenboom

Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek met behulp van nieuwe geavanceerde technologieën heeft de laatste tien jaar meer inzicht verschaft in de moleculair-biologische en genetische basis van dementie. Door de ontrafeling van pathogenetische proce...

De rol van neuro-imaging in de diagnostiek van het dementiesyndroom

Ph. Scheltens

In dit artikel wordt de literatuur aangaande de rol van neuro-imaging in de diagnostiek van het dementiesyndroom samengevat. Speciale aandacht geven wij daarbij aan de detectie van hippocampale atrofie op CT en MRI t.b.v. de diagnose Ziekte van Al...

Vasculaire dementie

F.R.J. Verhey

Het wetenschappelijk onderzoek bij vasculaire dementie (VaD) is pas betrekkelijk laat op gang gekomen. Dit is opmerkelijk, daar de preventieve en therapeutische mogelijkheden in aanleg groter zijn dan bij de ziekte van Alzheimer. Gebrek aan eendui...

Kwaliteit van leven van langdurig van ambulante zorg afhankelijke psychiatrische patiënten; een conceptuele verkenning

W.A. Boevink, J.R.L.M. Wolf, Ch. van Nieuwenhuizen, A.H. Schene

In dit artikel wordt verslag gedaan van een verkenning van het concept `kwaliteit van leven' met betrekking tot langdurig van ambulante zorg afhankelijke psychiatrische patiënten. Met behulp van de methode van Concept Mapping is onderzocht wat dez...

Psychiatrische aandoeningen: prevalentie en effecten op lichamelijke klachten en beperkingen in de eerste lijn

M.P.M. Boks

De prevalentie van psychiatrische aandoeningen ligt in de eerste lijn rond de 23 procent vergeleken met 15 procent in een doorsneepopulatie. Uit de gepresenteerde onderzoeken blijkt dat psychiatrische aandoeningen onafhankelijk van de lichamelijke...

Winterdepressie II: gedrag en coping voorspellen de respons op lichttherapie en het begin van een nieuwe depressieve episode

A.L. Bouhuys, E. Geerts, Y. Meesters, J.H.C. Jansen

Bij patiënten met een winterdepressie (WD) zijn gedrags- en psychologische aspecten bestudeerd in relatie tot de respons op lichttherapie en in relatie tot het tijdstip waarop een nieuwe depressieve episode begint. In onderzoek 1 is een op video v...

De waarde van hypnogrammen bij adolescenten, opgenomen in een jeugdpsychiatrische kliniek

Ch. van Gent, K.W.U.F. Stibane, M.G. Smits

Slaapstoornissen zijn voor jongeren met psychiatrische problemen een extra belemmering in hun ontwikkeling en functioneren. Ondanks een goede anamnese zijn de aard en ernst van de slaapstoornissen vaak moeilijk te objectiveren. Bij tien jongeren i...

Medisch-ethische benadering van transseksualiteit en de geslachtsaanpassende behandeling

G. de Cuypere, C. Jannes, R. Rubens

Het aanvaarden en toepassen van Sex Reassignment Surgery als behandeling voor transseksuele mensen roept een aantal bedenkingen en vragen op rondom de medisch-ethische aspecten van het probleem transseksualiteit en haar therapie. In dit artikel wo...

Winterdepressie I: cognitieve gevoeligheid voor (symbolisch) licht voorspelt het begin van een nieuwe depressieve episode

A.L. Bouhuys, Y. Meesters, J.H.C. Jansen, G.M. Bloem

Bij 29 patiënten met een winterdepressie (WD) in remissie (gemeten in de vroege herfst) en controles is de cognitieve gevoeligheid voor licht bestudeerd in relatie tot het tijdstip waarop een nieuwe depressieve episode begint. De cognitieve gevoel...

Psychopathologie, cultuur en omgeving

F.A.M. Kortmann

Bij het ontstaan van psychopathologie spelen biologische, psychologische en omgevingsfactoren een rol. Cultuur en omgevingsfactoren kunnen oorzaak zijn van psychopathologie. Maar cultuur oefent ook invloed uit op de fenomenologie van met name niet...

De angst om te vergeten: behandeling van functionele geheugenklachten

R.H.W.M. Ponds, A.J.M. Schmidt, M. de Lugt, R. Lulhofs, F.R.J. Verhey, J. Jolles

In dit artikel worden de eerste ervaringen beschreven van een nieuwe behandeling voor angst-gerelateerde functionele geheugenklachten. Uitgangspunt bij de behandeling is dat de geheugenklachten oorspronkelijk secundair zijn ten opzichte van stress...

Sociale indicatoren en psychiatrische opnamen in Amsterdam

J. Dekker, J. Peen, H. Heijnen, J. Iping, F. de Jonghe, H. Kwakman

Sociaal gedesintegreerde stadsgebieden hebben over het algemeen een hogere opnameratio in de intramurale GGZ dan de betere stadsbuurten. In dit onderzoek is nader bekeken of dat ook in Amsterdam het geval is. Van de 17 Amsterdamse stadsdeelgebiede...

Is er een plaats voor de Complexe Posttraumatische Stress Stoornis? PTSS en DES NOS nader beschouwd.

R.A. Jongedijk, I.V.E. Carlier, B.J.N. Schreuder, B.P.R. Gersons

Aan de hand van een literatuuronderzoek wordt in dit artikel geïllustreerd dat de posttraumatische stress-stoornis (PTSS) waarschijnlijk onvoldoende de symptomatologie weergeeft van ernstig en langdurig getraumatiseerde patiënten. Aandacht wordt b...