Tijdschrift voor Psychiatrie

J. Van Hecke, S. De Bruyne, B. Sabbe

achtergrond In verschillende toonaangevende tijdschriften werd de laatste jaren het DSM-systeem ter discussie gesteld. Dit werd recent in een artikel van Jongedijk samengevat door de verschillende voor- en nadelen van het DSM-systeem naast elkaar ...

Essay

Zelfbinding: autonomie, dwang of zorg?

I. Gremmen, A. Beekman, S. Sevenhuijsen, G.A.M. Widdershoven, R. Zuijderhoudt

achtergrond Het Nederlandse kabinet overweegt om zelfbinding in de psychiatrie wettelijk mogelijk te maken. Zelfbinding zou inhouden dat een cliënt vrijwillig en weloverwogen toestemming geeft om in een toekomstige crisissituatie zo nodig eerder m...

Internet-artikel

Zelfmoord en internet

G. Degraeve, G. Pieters

samenvatting Naar aanleiding van publicaties over zelfmoord en internet wordt nagegaan welke Nederlandstalige sites over zelfmoord op het internet beschikbaar zijn. Daartoe werden via een metazoekmachine 45 verschillende websites opgespoord. Deze ...

Ingezonden brief

Reactie op 'Een patiënte met een manische episode na gebruik van een afslankmiddel'

E.A.M. Knoppert-van der Klein, W.A. Nolen

Redactioneel

Genderspecificiteit in de psychiatrie

N.J. Nicolaï

Genderverschillen in psychische stoornissen, consequenties en zorggebruik

M. ten Have, C. Schoemaker, W.A.M. Vollebergh

achtergrond Er is weinig bekend over de mate waarin de resultaten van onderzoeken over gender/sekseverschillen in psychische stoornissen en hulpzoekgedrag uit Amerikaanse en Canadese onderzoeken ook gelden voor Nederland.
doel Het vaststellen van ...

Depressie: genderverschillen in prevalentie, klinisch beeld en behandelrespons

C.M.T. Gijsbers van Wijk

samenvatting Vrouwen zijn tweemaal zo vaak depressief als mannen. Aan dit sekseverschil liggen, naast artefacten, biologische, psychologische en sociale factoren ten grondslag. Het klinisch beeld van depressie (symptomatologie, ernst, beloop en co...

Genderbias en persoonlijkheidsstoornissen

R. Verheul

achtergrond De komst van de DSM-III in 1980 heeft geleid tot een ideologische controverse over het voorkomen van genderbias in de psychiatrische diagnostiek. Dit geldt in het bijzonder voor de persoonlijkheidsstoornissen.
doel Het geven van een kr...

Gender en somatisatie

A.M.M. Kolk

samenvatting Vigerende opvattingen over gender en somatisatie moeten kritisch bekeken worden. Immers, prevalentieonderzoek is allerminst vrij van genderbias. Ook wordt het idee dat vooral vrouwen hun emotionele problemen uitdrukken in somatische k...

Stemmingsstoornissen tijdens de zwangerschap en de postpartumperiode

E.A.M. Knoppert-van der Klein, I.M. van Vliet, C.J. Sleeboom-van Raaij

samenvatting Depressies komen in gelijke mate voor tijdens en buiten de zwangerschap. Bipolaire stoornissen recidiveren mogelijk minder tijdens de zwangerschap. In de postpartumperiode zijn vrouwen zeer kwetsbaar voor het optreden van (het recidiv...

Genderverschillen bij adhd en autisme op jonge leeftijd

E.F. van den Ban, J.K. Buitelaar

samenvatting In deze bijdrage wordt een overzicht gegeven van enkele kinder- en jeugdpsychiatrische stoornissen, te weten ADHD (aandachtstekort-hyperactiviteitstoornis) en autisme. De nadruk wordt gelegd op de bespreking van eventuele genderversch...

Ingezonden brief

Reactie op 'Neurotische excoriaties en de obsessieve compulsieve stoornis'

D. Denys

Redactioneel

Bijscholing

A.J.L.M. van Balkom

Depressie bij mannen en vrouwen: genderverschillen in behandeluitkomsten van farmacotherapie en gecombineerde therapie

C.M.T. Gijsbers van Wijk, J. Dekker, J. Peen, F. de Jonghe

achtergrond Gender komt uit de literatuur naar voren als een belangrijke onderscheidende factor in de prevalentie, het klinisch beeld en mogelijk ook in de respons op behandeling van de depressieve stoornis.
doel Doel van het onderzoek was na te g...

Gebrek aan ziekte-inzicht bij schizofrene patiënten

N. Robben, M. De Hert, J. Peuskens

achtergrond Gebrek aan ziekte-inzicht is een klinisch veel gebruikt en onderzocht begrip.
doel Er werd een literatuuronderzoek gedaan naar onderzoeken waarin de factoren zijn bestudeerd die met ziekte-inzicht zijn geassocieerd.
methode De artikele...

Cortisol bij depressie: te hoog, te laag, of niet op tijd?

J. Korf

achtergrond Twintig jaar geleden werd het klassieke artikel van Carroll en medewerkers over de betekenis van de dexamethasonsuppressietest bij depressie gepubliceerd. Dit artikel heeft aanleiding gegeven tot veel onderzoek naar de betekenis van de...

Aandacht voor de kinderen van psychiatrisch opgenomen moeders: een dossieronderzoek

J. Joossens, G. Pieters, S. Joos

achtergrond De psychiatrische opname van een moeder heeft een belangrijke impact op de kinderen en zorgt vaak voor een ernstige verstoring in het gezin. In de psychiatrische praktijk wordt (te) weinig aandacht besteed aan de mogelijke negatieve ge...

Gedragsveranderingen tijdens tbs-behandeling

H. Nijman, C. de Kruyk, Ch. van Nieuwenhuizen

samenvatting In het beschreven onderzoek worden gedragsveranderingen tijdens behandeling in tbs-kliniek de Kijvelanden geëvalueerd aan de hand van het REHAB-instrument (Rehabilitation Evaluation Hall And Baker). Tevens wordt onderzocht of de psych...

Gevalsbeschrijving

Elektroconvulsietherapie (ect) bij een vijftienjarige patiënte

K.M.L.G.E. Felix, W.W. van den Broek, C.G. Reichart

samenvatting Een vijftienjarige patiënte werd acuut opgenomen in verband met medicatieresistente nihilistische wanen, suïcidaliteit en cachexie (ernstige gewichtsdaling met voedsel- en vochtweigering). Na behandeling met elektroconvulsietherapie (...

Ingezonden brief

Reactie op 'Neurotische excoriaties en de obsessieve compulsieve stoornis'

Evidence-based medicine

EDITIE 2002/4

9 maart 2004

P.N. van Harten

Neemt de prevalentie van psychiatrische stoornissen toe met de stedelijkheidsgraad?

EDITIE 2002/4

J. Peen, R.V. Bijl, J. Spijker, J. Dekker

achtergrond Gebruik van voorzieningen van de geestelijke gezondheidszorg hangt positief samen met de mate van stedelijkheid. Uit de 'Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study' (NEMISIS) blijkt dat de psychiatrische morbiditeit onder de ...

Psychotherapie en/of antidepressiva bij depressie: een gerandomiseerd onderzoek

EDITIE 2002/4

F. de Jonghe, J. Dekker, S. Kool, G. van Aalst, J. Peen, C. Gijsbers van Wijk

achtergrond Veel clinici zijn ervan overtuigd dat voor ambulante patiënten met een depressieve stoornis combinatietherapie (psychotherapie plus antidepressiva) als behandelingsvorm te prefereren is boven farmacotherapie (antidepressiva). Deze opva...