Wetenschappelijk tijdschrift voor psychiaters, artsen in opleiding tot psychiater en andere geïnteresseerden
Edit

Vorige nummers

Klinische Praktijk

Het posturaal orthostatisch tachycardie­syndroom in de psychiatrische spreekkamer

EDITIE 2025/09
28 oktober 2025
A.A.G. Klaassen, J.E.L. VanDerNagel

Het posturaal orthostatisch tachycardiesyndroom (POTS) is bij psychiaters een vrij onbekende en potentieel invaliderende multisysteemziekte die makkelijk foutief wordt aangezien voor een angststoornis of ander psychiatrisch probleem. Het betreft e...

Lees verder
Referaat

Behandeling van PTSS en de stoornis in alcoholgebruik: heeft topiramaat toegevoegde waarde?

EDITIE 2025/09
28 oktober 2025
A. Neven

Patiënten met PTSS en een stoornis in alcoholgebruik behandelen kan ingewikkeld zijn, omdat beide stoornissen elkaar negatief beïnvloeden en omdat behandeling niet van de grond kan komen door terugvallen in alcoholgebruik. Het is niet goed duideli...

Lees verder
Referaat

Psilocybine versus escitalopram bij depressie

EDITIE 2025/09
28 oktober 2025
C.A.J. Baas, S.K. Spoelstra, H. Knegtering

Psychedelica zoals psilocybine worden in toenemende mate onderzocht voor de behandeling van depressie. Ze kunnen mogelijk langdurige effecten hebben die verder reiken dan symptoomreductie. Erritzoe e.a. volgden gedurende 6 maanden de deelnemers ui...

Lees verder
Impactvol Nederlands-Vlaams Onderzoek

Antidepressiva bij dwang: meta-analyse met individuele patiëntdata uit placebogecontroleerde studies

EDITIE 2025/09
28 oktober 2025
S.E. Cohen

Waarom dit onderzoek?

De daadwerkelijke effectiviteit van antidepressiva bij verschillende psychiatrische aandoeningen is een onderwerp van discussie. Gerandomiseerde studies zijn grotendeels uitgevoerd in opdracht van farmaceutische bedrijven. E...

Lees verder
Psychiatrie van de Toekomst

Moederlijke warmte als beschermende factor

EDITIE 2025/09
28 oktober 2025
S.M. Kloosterboer, S.E. Cohen

Waarom dit onderzoek?

De vroege ouder-kindrelatie heeft een belangrijke invloed op de latere psychische en lichamelijke gezondheid. Beter begrip van de onderliggende mechanismes kan inzicht geven om jongeren te helpen die ouderlijke warmte gemist...

Lees verder
Redactioneel

Psychiatrische diagnostiek anno 2025

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
R.M.C. Klaassen, M.B. de Koning, T.A.M.J. van Amelsvoort, E. Van Assche, L. Van Assche, S. Berendsen, T.K. Birkenhäger, E. van Exel, R.W. Kupka, M. Marcelis, H.L. Van

Het vakgebied van de psychiatrie bevindt zich, meer dan menig ander medisch specialisme, in een voortdurend spanningsveld over de vraag wat een diagnose is, hoe die gesteld wordt en wat een diagnose voor de patiënt en alle betrokkenen betekent.

D...

Lees verder
Essay

Geschiedenis van psychiatrische diagnostische concepten

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
N.J.M. van Beveren, N. Veen, T.K. Birkenhager

“the classifications made by philosophers and psychologists are as if one were to classify clouds by their shape” (Wittgenstein, in Jablensky.1)

 

Wie zich in de huidige tijd bezighoudt met mentale problemen ziet zich onvermijdelijk geconfrontee...

Lees verder
Klinische Praktijk

Classificatie en diagnostiek: een hardnekkig misverstand

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
R.W. Kupka, L. de Haan, A.T.F. Beekman

In de geneeskunde proberen we te begrijpen wat er met een patiënt aan de hand is. Gegeven de enorme variatie tussen mensen en hun ziekte-uitingen is het noodzakelijk om categorieën te vormen om tot doelgerichte behandelen te kunnen komen. Als iede...

Lees verder
Opinie

Diagnostiek als startpunt voor groei en herstel

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
C.M.J. van Alphen

Ik was 20 jaar toen ik in 1996 de classificatie schizofrenie kreeg. Na aanvankelijk enig verzet vanwege het stigma van geweld dat helaas aan schizofrenie kleeft, vond ik herkenning in de gespletenheid van het woord (schizo). Ik leefde namelijk sin...

Lees verder
Essay

Psychodynamische diagnostiek geeft klachten en symptomen een persoonlijke betekenis

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
T. Ingenhoven, L. van Riel, H.L. Van

Psychodynamische diagnostiek richt zich op innerlijke psychische processen, zoals conflicten, afweer en internalisaties, en onderzoekt hoe deze het intra- en interpersoonlijk functioneren beïnvloeden. Ze is bedoeld om inzicht te geven in de onderl...

Lees verder
Essay

Diagnosticeren met Erik Erikson: levenslooppsychiatrie avant la lettre

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
S.I. van der Weele, R.H.P. Wouters, S. Berendsen, R.M.C. Klaassen

De psychiater anno nu is een levenslooppsychiater. Dit is de expliciete ambitie van het opleidingsplan ‘De Psychiater’, dat sinds 2020 van kracht is. In het opleidingsplan prijkt het accent op levenslooppsychiatrie zelfs bovenaan de lijst van wijz...

Lees verder
Essay

Diagnostiek van laat ontstane psychiatrische symptomen: nu en in de toekomst

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
L. Van Assche, M.L. Oudega, E. van Exel, M. Vandenbulcke, W. Krudop

Demografische ontwikkelingen in de 21ste eeuw worden gekenmerkt door een ongeëvenaarde veroudering van de wereldpopulatie. Dit stelt het huidige gezondheidszorgsysteem voor uitdagingen. Een focus op het uitbreiden van expertise op het gebied van d...

Lees verder
Essay

De transdiagnostische benadering van psychisch lijden in de praktijk

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
M. Marcelis

Een patiënt met 6, 7 of meer diagnostische classificaties volgens de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders versie 5 (DSM-5) is geen uitzondering in de psychiatrie.1 Dit houdt verband met de overlappende criteria voor een psychische...

Lees verder
Essay

Kunnen we het perspectief op psychiatrische comorbiditeit herijken?

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
H.L. Van, A. Noteboom, Y. Merkies, K. Thomaes, J. Cornelis, M.B. de Koning

Het concept ‘comorbiditeit’ komt uit de algemene geneeskunde. Het betekent dat er onderscheiden ziektes tegelijkertijd bij dezelfde patiënt aanwezig zijn die een eigen etiologie en klinische presentatie hebben, bijvoorbeeld een hartaandoening en p...

Lees verder
Commentaar

Visie van Anoiksis op classificeren en diagnosticeren

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
C.M.J. van Alphen

‘Ik kan lezen en schrijven met diagnoses. Ik ben geworden wat ik haatte, degradatie, wegvallen van eigenwaarde, geen identiteit, woede, angst, apathie, stockholmsyndroom, (zelf)stigma, je verschuilen, selffulfilling prophecy – je gaat je gedragen ...

Lees verder
Essay

De maatschappelijke context van psychiatrische diagnostiek bij terrorisme

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
B. Sizoo, D.W. Strijbos, G. Glas

Er bestaat een wisselwerking tussen psychiatrie en maatschappij bij de regulering van normoverschrijdend gedrag in de publieke ruimte. Dat is al zo vanaf de 18de eeuw, toen de psychiatrie zich als professie begon te manifesteren. Personen van wie ...

Lees verder
Overzichtsartikel

De diagnostische heterogeniteit in perspectief

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
E. Van Assche, R. van Winkel

Psychiatrische diagnostische categorieën zijn regelmatig voer voor discussie.1 Niet zelden gaat het dan over heterogeniteit, wat typisch is voor psychiatrische ziektebeelden.1 Enerzijds kan een depressie bij twee verschillende personen er fenomeno...

Lees verder
Essay

Diagnostiek bij suïcidaliteit: van voorspellen naar voorkómen

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
W.C. Janssen

Risicotaxatie

Op iedere plek in de ggz denkt ten minste 20% van de mensen in meer of mindere mate aan zelfdoding.1 Blijkt dat zo te zijn, dan wordt meestal van zorgverleners verwacht dat zij een zogeheten risicotaxatie doen. Daarbij zoeken zij na...

Lees verder
Essay

Burn-out: ziekte, symptoom of maatschappelijk construct?

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
C.H. Vinkers

In de afgelopen decennia is de aandacht voor burn-out toegenomen, niet alleen in de medische wereld, maar ook in de media en het publieke debat. Werkgerelateerde stressklachten worden steeds vaker benoemd als burn-out, maar ook als oorzaak van lan...

Lees verder
Essay

De rol van AI in diagnostiek en classificatie binnen de ggz

EDITIE 2025/08 Diagnostiek
25 september 2025
F.A.F. Jaspers, G.A. van Wingen, K.R. Jongsma, R.M. Bertens, J.S. Legerstee

Een recente gerandomiseerde gecontroleerde trial (RCT) in Nature Medicine toonde aan dat artsen die gebruikmaakten van een large language model (GPT-4) significant beter scoorden op het diagnosticeren van medische casuïstiek op basis van vignetten...

Lees verder
Redactioneel

Van onderbuik naar onderbouwd: psychometrie naar de klinische kern

EDITIE 2025/07
2 september 2025
N.H. Grootendorst

In de klinische praktijk vertrouwen we sterk op ons vakmanschap. De ervaring van de behandelaar, het gesprek met de patiënt, de intuïtie die met de jaren groeit – allemaal waardevol. De beoordeling van de ernst van de psychiatrische klachten, het ...

Lees verder
Wetenschapsnieuws

Genetische studies

EDITIE 2025/07
2 september 2025
C.F.M. van Hooijdonk

Genetische overeenkomsten tussen ADHD en risicovol gedrag

Mensen met een psychiatrische stoornis, waaronder aandachtsdeficiëntie-/hyperactiviteitsstoornis (ADHD), vertonen relatief vaak risicovol gedrag; gedrag waarbij men een grotere kans loopt ...

Lees verder
Onderzoeksartikel

Adviezen van POP-poli’s bij ADHD en zwanger­schap; een steekproef onder psychiaters

EDITIE 2025/07
2 september 2025
J.A. Godschalx-Dekker, G. Douwes, D.D.C.A. Henriquez, J.J.S. Kooij, R.C. Dullemond

De laatste decennia kreeg de peri-partumpsychiatrie binnen Nederland een impuls. Het Landelijk Kenniscentrum Psychiatrie en Zwangerschap (LKPZ) werd opgericht, er verschenen een handboek (Handboek psychiatrie en zwangerschap) en een multidisciplin...

Lees verder
Onderzoeksartikel

Triadische spiegelbijeenkomsten; ervaringen van cliënten, naasten en zorgprofessionals

EDITIE 2025/07
2 september 2025
R. Aarts, C. Muusse, C. Kuiper, M.B. de Koning

De zorg voor cliënten met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA) heeft zich de afgelopen decennia zowel in Nederland als elders gekenmerkt door ambulantisering, ontwikkeling van een herstelgerichte benadering en meer aandacht voor autonomie, k...

Lees verder
Vorige12345...232Volgende