Editie

Tijdzin II: beschouwingen vanuit de psychopathologie

EDITIE 1987/2

G.J. van der Ploeg, D.M.J. Raeyemaeker

In het tweede artikel wordt de stoornis van de tijdzin zoals deze zich in de psychopathologie bij volwassene en kind kan manifesteren, aan een nadere beschouwing onderworpen. De tijd vanuit de chronobiologie en de betekenis van de tijd bij vitale ...

ForumAndere toepassingsmogelijkheden voor rectiolen binnen de klinische psychiatrie

R.J.P. Hazewinkel, W.J. Broekema

In dit artikel wordt ingegaan op andere toepassingsmogelijkheden voor rectiolen binnen de klinische psychiatrie, en wel bij patiënten bij wie meer gebruikelijke toedieningsvormen niet mogelijk zijn. Aan de hand van twee patiëntenvoorbeelden worden...

ForumParagnosie en psychotherapie

J.L.J. Lumeij

De schrijver gaat uit van een casus, beschreven door J.J.C. Marlet in zijn artikel `Paranormaal of ziekelijk?' (Tijdschrift voor Psychiatrie 1986/5). Het gaat over een psychotherapeute die langs paragnostische weg gegevens ontvangt die van groot b...

Primaire preventie in de geestelijke gezondheidszorg

F.M. Gerards

De vraag of psychische stoornissen te voorkomen zijn is tot op heden niet beantwoord. De voortdurende onzekerheid hierover heeft het het `preventieveld' verdeeld. Enerzijds zijn er degenen die, ondanks alles, in het preventie-ideaal blijven gelove...

Tijdzin I: Beschouwingen vanuit de ontwikkelingspsychologie

G.J. van der Ploeg, D.M.J. Raeyemaeker

In dit artikel wordt de normale ontwikkeling van de tijdzin bij het kind geschetst vanuit het gezichtspunt van de psychoanalyse, de cognitieve psychologie en de ontwikkeling van de taal. In het kort wordt ingegaan op de tijd als volgorde en de tij...

Facetten van psychiatrisch hulpzoekgedrag

P.P.G. Hodiamont, P.H.J.M. Heyendael, P.G.M. Peer

In aansluiting op een eerdere publicatie over de psychopathologische determinanten van psychiatrisch ziektegedrag, presenteren we hier een sociaal-psychologische verklaring voor het hulpzoekgedrag dat eenmalig werd vastgesteld bij PSE-respondenten...

Life-event onderzoek en psychopathologie

R. Sanderman, J. Ormel, G. Raats

In dit artikel wordt het belang onderstreept van life-event onderzoek bij het bestuderen van psychische stoornissen. Geconcludeerd wordt dat psychosociale belasting een rol van betekenis speelt in de etiologie van psychische stoornissen, alhoewel ...

De GGZ in het noorden en het zuiden des lands in 1981

H.J.F.R. Hamers

De jaarprevalentiecijfers van twee Nederlandse psychiatrische case-registers zijn vergeleken en hoewel de resultaten in grote lijnen enkele opmerkelijke overeenkomsten te zien geven, blijken er daarnaast duidelijke verschillen tussen de GGZ in bei...

Verpleging en motivering tot behandeling in de TBR

H.J.C. van Marle

De Commissie Rechtspositie Terbeschikkinggestelden heeft in haar Interimrapport een onderscheid moeten maken tussen verpleging en behandeling in de TBR-inrichtingen. Dit is noodzakelijk geweest aangezien de Grondwet dwangbehandeling verbiedt terwi...

Persoonlijkheid en unipolaire depressie: diagnostische en therapeutische aspecten

J.D. van Scheyen

Bij een multiconditionele interpretatie van de ontstaanswijze van de unipolaire depressie kan door de aandacht voor de persoonlijkheidsaspecten eveneens de soms niet terechte overwaardering van de biologisch-psychiatrische interpretatie worden ver...

Gekwetste ouders - kwetsbare kinderen?

J.J. Wernand

Vanuit de resultaten van empirisch onderzoek wordt een beeld geschetst van de problematiek van kinderen met psychiatrisch gestoorde ouders. Ernstige en vooral chronische ouderlijke psychopathologie gaat gepaard met een toename van ontwikkelingssto...

Miskend of ontkend probleemgebied

A. Honig, A.D.M.A.C. Escher, M.A.J. Romme, M.G.G.J. Breuls

Voor de behandeling van de ambulante chronische psychiatrische patiënten zijn nog onvoldoende epidemiologische gegevens omtrent aard en frequentie van somatische aandoeningen beschikbaar. Dit gebrek aan aandacht voor somatische problemen werkt mis...

Kortdurende psychotherapie bij depressies

J.M. Prins, W. van Tilburg

Er zijn een drietal hoofdstromen te ontdekken bij de kortdurende psychotherapie voor depressies: Cognitieve Therapie, `Interpersonal Therapy' en Gedragstherapie. Pas de laatste jaren zijn er met betrekking tot deze drie een aantal effectstudies ve...

Ziek of mystiek?

J.-M. Decuypere

Veel psychiaters beschouwen mystiek nog 't zij als pathologisch, 't zij als pathogeen. De auteur bespreekt de ziektegeschiedenissen van twee psychotici, beiden geïnteresseerd in esoterische wijsbegeerte. Er wordt geargumenteerd dat hun psychotisch...

Het Follow-up Project Psychotherapeutische Gemeenschappen (8): Eind goed, al goed? Ofwel, hoe gaat het met ex-patiënten tot en met vijf jaar na hun ontslag uit de PTG?

A.M. Koster, J.E.A. Wagenborg

Van een deel van de proefpersonen uit een cohort patiënten die klinische psychotherapie in een psychotherapeutische gemeenschap ondergingen, is het beloop in beeld gebracht aan de hand van de hulpconsumptie gedurende de 5 jaar na ontslag alsmede a...

De paradox van kortdurende (klinische) psychotherapie en regressie

M.P. Bolten

Klinische psychotherapie nodigt, meer dan ambulante behandeling, uit tot vergaande regressie. Voor langdurende behandelingen is dat niet zo'n probleem; dat is het wél als men kortdurend wil behandelen. In dit artikel worden een aantal opties besch...

Het chronische karakter van psychisch onwelbevinden

J. Ormel, R. Sanderman, G. Raats

Om een indruk te krijgen van de chroniciteit van psychische problematiek in de bevolking werd een steekproef van 245 volwassenen driemaal uitvoerig ondervraagd, in 1975, in 1976 en in 1984. Twee gevalsdefinities werden gehanteerd. De meest restric...

Neuropeptiden en depressies

W.M.A. Verhoeven, S. Straus

Sinds de ontdekking van peptiden in de hypofyse en hersenen zijn verschillende klassen van peptiden getoetst op hun mogelijke antidepressieve eigenschappen. Het klinisch onderzoek werd gestimuleerd door enerzijds de symptomatologie van depressies,...

De ontwikkeling van de Functie Observatie Schalen Santpoort

G.T. Koopmans

In dit artikel wordt de ontwikkeling van een observatieschaal waarmee het niveau van functioneren van psychiatrische patiënten kan worden vastgesteld, beschreven. Uiteengezet wordt hoe de inhoudelijke criteria zijn gespecificeerd, welke een leidra...

Conceptuele organisatie in psychose en depressie

P.M.A.J. Dingemans, J.H. Dijkhuis, R. Stobberingh, H. van Engeland, R. Brunt

In dit onderzoek werd onderzocht:

a. in hoeverre unipolaire depressieve en functioneel psychotische psychiatrische patiënten te onderscheiden zijn op de mate van conceptualisering;

b. in hoeverre de mate en kwaliteit hiervan beïnvloed word...

Het Follow-up Project Psychotherapeutische Gemeenschappen (7): Cliënten als beoordelaars van de effectiviteit van hun behandeling

A.M. Koster

De bruikbaarheid van cliëntoordelen bij programma-evaluatie is onderzocht met behulp van directe en indirecte oordelen van ex-cliënten van psychotherapeutische gemeenschappen over zowel de behandeling als hun persoonlijk functioneren. Deze oordele...

De geestelijke gezondheidszorg in Guinee-Bissau: een vergelijking tussen stad en platteland

M.E. Maassen van den Brink, J.T.V.M. de Jong, G.H.M.M. ten Horn

De overheid in Guinee-Bissau is een programma begonnen om geestelijke gezondheidszorg te introduceren als deel van de eerstelijnsgezondheidszorg. Onderzoek is uitgevoerd op het platteland en in de hoofdstad van Guinee-Bissau. Als onderdeel daarvan...

`Diagnostische' criteria, essentieel maar controversieel: overwegingen vanuit een kinderpsychiatrische praktijk

EDITIE 1986/7

G.F.M.G. Berden

Door de introductie van de DSM-III is er een vernieuwde interesse ontstaan voor het gebruik van diagnostische criteria bij het afgrenzen van classificatiecategorieën. In dit artikel wordt door middel van een op de kinderpsychiatrische praktijk ger...

Het therapeuticum der kleinschaligheid: een onderzoek naar het effect van kleinschalig wonen op de identiteit van chronisch-psychiatrische patiënten

EDITIE 1986/7

H.J. Wennink

Onderzoek naar de effectiviteit van het `Beschut-Wonen-model' voor chronisch-psychiatrische patiënten levert positieve resultaten op. In kleinschalige voorzieningen (woongroepen van maximaal 9 personen, eigen zit/slaapkamers, rechten en plichten z...