Wetenschappelijk tijdschrift voor psychiaters, artsen in opleiding tot psychiater en andere geïnteresseerden
Edit

Themanummers

Vorige nummers

Ingezonden brief

Zijn consultatie en consult wel gelijk aan elkaar?

EDITIE 2024/3
2 april 2024
J.A. Jenner, B.N.W.J. Jenner

In het artikel Consultatieve psychiatrie in de huisartspraktijk van Visser en collega’s worden de begrippen ‘consultatie’ en ‘consult’ door elkaar gebruikt.1 De leidraad Consultatie in de kinder- en jeugdpsychiatrie (KJP-leidraad) bundelt consult,...

Lees verder
Redactioneel

Tieners, schermen en smartphones: wat zegt de wetenschap?

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
J. Zinkstok

Het leven van mijn zoon verandert binnenkort dramatisch. Hij wordt 11 jaar en krijgt dan… zijn eerste smartphone. En dus toegang tot alle denkbare sociale media.

Roken mag niet tot je 18de, drinken ook niet. Sociale media wel: is dat terecht? Als...

Lees verder
Wetenschapsnieuws

Psychotische stoornissen

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
C.F.M. van Hooijdonk

Specifieke risico’s bij grootheidswanen

Geloven dat je God, rijk of machtig bent: grootheidswanen. Dit type wanen kan gepaard gaan met verschillende problemen. Deze kunnen sterk variëren, van het oplopen van ernstige verwondingen omdat iemand gel...

Lees verder
Commentaar

Omarm de ambivalentie en start het stopproces

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
J.M. Vermeulen

De tijd begint te dringen: in 2025 dienen alle instellingen verbonden aan de Nederlandse ggz rookvrij te zijn. In dit nummer komt goed nieuws van Van den Berg en collega’s: zij beschrijven hoe het implementeren van een rookvrij beleid in het UMCU ...

Lees verder
Onderzoeksartikel

Effecten van een rookvrijbeleid op attitudes zorgpersoneel en agressie in de psychiatrie

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
C. van den Berg, C.J.M. van Berkel, P.B. van der Meer, B.W.A. Tijsterman, A.W.M. van Balkom, F.E. Scheepers, A. Batalla

Bijna één op de vijf (18,9%) volwassen Nederlanders rookte in 2022, ruim twee derde van deze mensen rookte dagelijks.1 Onder patiënten met psychiatrische stoornissen is de prevalentie hiervan 2-4 keer hoger, wat leidt tot hogere morbiditeit en mor...

Lees verder
Onderzoeksartikel

Leefstijl bij jongvolwassenen met en zonder psychotische stoornis

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
W.E. Swildens, J. Kranenburg, W. van Ens, D. van Rijswijk, W. Cahn

Bij patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA) ligt de prevalentie van lichamelijke aandoeningen 2,5 tot 3 keer hoger dan in de algemene populatie. In Europa is hun levensverwachting als gevolg van lichamelijke ziekte 10 tot 15 of 20...

Lees verder
Onderzoeksartikel

Neuropsychiatrische verenigingen in België: van ontstaan tot splitsing (1869-2008)

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
V. Neyens, K. Wils, M. De Hert, C. Bervoets

De specialismen psychiatrie en neurologie hebben historisch gezien gemeenschappelijke wortels. In de negentiende eeuw ging een aantal artsen zich bekommeren om het lot van de toenmalige ‘krankzinnigen’. Het ging om mensen die leden aan psychoses, ...

Lees verder
Overzichtsartikel

Ethiek en recht bij toepassing van nieuwe technologie in de forensische psychiatrie

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
H. Kip, S.L.T.J. Ligthart, G. Meynen

Technologische ontwikkelingen leiden vaak tot nieuwe ethische en juridische uitdagingen, ook in de forensische psychiatrie. Te denken valt aan de vraag hoe om te gaan met commerciële smartwatches die data verzamelen over iemands locatie of hartsla...

Lees verder
Klinische Praktijk

Hoge lithiumspiegel als onderhoudsbehan­deling van rapid cycling bipolaire stoornis

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
F.P.N. Detmers Blom, M. de Leeuw

Het rapid-cyclingpatroon bij bipolaire stoornissen wordt sinds 1974 beschreven in de literatuur, met als huidige definitie het vóórkomen van ten minste vier (hypo)manische, depressieve of gemengde episodes in de afgelopen 12 maanden. Deze episodes...

Lees verder
Klinische Praktijk

Diagnostiek en behandeling van suïcidaliteit; een kwestie van maatwerk

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
K.H.J.E. Mennen, S.P.A. Rasing, R.F.P. de Winter, M. van den Bogaard, M. van den Berg, J.M. van Rossum, D.H.M. Creemers

Suïcidaliteit verwijst naar het geheel van gedachten, gevoelens, verbeeldingen en voorbereidingshandelingen waarbij pogingen en suïcides het uiteinde van het continuüm vormen. Suïcidaliteit is een complex, moeilijk grijpbaar fenomeen dat nooit enk...

Lees verder
Klinische Praktijk

Recidiverende depressieve stoornis bij een atypisch CADASIL-syndroom

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
K. Ernes, S. Huysmans, A. Govaerts, F.-L. De Winter

Cerebrale autosomaal dominante arteriopathie met subcorticale infarcten en leuko-encefalopathie (CADASIL) is een erfelijke aandoening die de kleine bloedvaten in de hersenen aantast. Het typische klinische beeld omvat migraine met aura, recidivere...

Lees verder
Referaat

Toevoeging van evenamide aan antipsycho­ticum bij therapieresistente schizofrenie

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
S. K. Spoelstra, H. Knegtering, C.A. Baas

Glutamaat is een neurotransmitter die betrokken is bij hersenfuncties zoals leren, geheugen en motoriek. Te veel glutamaatactiviteit kan leiden tot overmatige neuronale prikkeling, wat mogelijk een rol kan spelen bij het ontstaan van psychische aa...

Lees verder
Nederlands-Vlaams toponderzoek

SARS-CoV-2-infecties en COVID-19-beloop bij patiënten met neurodegeneratieve stoornis

EDITIE 2024/2
15 februari 2024
M.L. Molendijk

Waarom dit onderzoek?

Tijdens de coronacrisis klonken alarmerende berichten over de kwetsbaarheid van ouderen met een neurodegeneratieve stoornis betreffende infectierisico en ziekteverloop.

Onderzoeksvraag

Hebben mensen met een neurodegenerati...

Lees verder
Redactioneel

Worden patiënten steeds complexer?

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
H.L. Van

Ongetwijfeld hoort u wel eens de opmerking dat patiënten steeds zwaardere problematiek hebben of complexer worden. Dat kan zijn als een behandeling lastiger verloopt dan verwacht, als argument om extra tijd en middelen te rechtvaardigen of soms en...

Lees verder
Redactioneel

Het Tijdschrift in 2024

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
H.L. Van

Het is nog niet zo eenvoudig om een eenduidig beeld te krijgen van de huidige stand van de psychiatrie in Nederland en Vlaanderen. Een dominerend beeld lijkt enerzijds te zijn dat de psychiatrie in een diepe crisis is beland. Inhoudelijke onzekerh...

Lees verder
Wetenschapsnieuws

Biomarkers bij baby’s en risico op latere psychische aandoeningen

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
C.F.M. van Hooijdonk

Veranderingen in het DNA beïnvloeden het hersenvolume van baby’s

Bij vele MRI-onderzoeken bij volwassenen met schizofrenie heeft men wijdverspreide veranderingen gevonden in het volume van de hersenen. Wanneer deze veranderingen ontstaan is echte...

Lees verder
Psychiatrie en COVID-19

Stoornissen in neurocognitieve functies bij patiënten met long COVID: een systematische review

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
N. Warnaerts, K. Beeckmans, M. Morrens, L. De Picker

De langetermijngevolgen van infecties met severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) zijn reeds veelvuldig gerapporteerd en geproblematiseerd. Wanneer klachten op lichamelijk, neurocognitief en psychisch gebied langer dan 3 maand...

Lees verder
Onderzoeksartikel

De herziene versie van de Y-BOCS: responsiviteit en andere psychometrische eigenschappen

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
A.S. de Leeuw, M. Alić, J. Selier, H.J.G.M. van Megen, H.A. Visser

Obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) is een veelvoorkomende stoornis (lifetimeprevalentie 1-2%) die veel negatieve impact heeft op de kwaliteit van leven en het functioneren.1,2 Vaak is er een wisselend of chronisch beloop en is er sprake van vee...

Lees verder
Onderzoeksartikel

De ggz in relatie tot zorgverzekeraars; een verkenning

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
C. de Koning, T.S. van Dijk, R. Janssen

In 2020 heeft ZN in ‘De GGZ in 2025. Vergezicht op de geestelijke gezondheidszorg’1 een visie gepresenteerd op de toekomst van de geestelijke gezondheidszorg (ggz) in Nederland. Na diverse bestuurlijke akkoorden suggereert dit document dat er spra...

Lees verder
Overzichtsartikel

Farmacotherapie bij seksuele gedragsstoornissen en verstandelijke beperking

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
R. Roels, K. Goethals, I. Jeandarme

Personen met een verstandelijke beperking (VB; ‘verstandelijke ontwikkelingsstoornis’ in de DSM-5-TR en de ICD-11) hebben dezelfde relationele en seksuele behoeften als de algemene bevolking, maar deze seksuele noden kunnen zij problematisch uiten...

Lees verder
Klinische Praktijk

Waardegedreven zorg in de ggz: een praktijkvoorbeeld

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
L. Vegter, N.G. Klaasen, L. Kreuger, K.S. van den Berg, P.B. van der Nat, J.M. Hegeman

In recente rapporten en onderzoeken wordt de wijze van kwaliteitsverbetering in de Nederlandse geestelijke gezondheidszorg (ggz) beschreven als ‘niet doelmatig’.¹,² Professionals voelen zich onmachtig en raken toenemend ontmoedigd door de grote ad...

Lees verder
Klinische Praktijk

Priapisme bij gebruik van zuclopentixol en de keuze voor een alternatief

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
F.H.A. Corsten, B. Meijer, S. Vreugdenhil, E.H. Horwitz

Priapisme is een erectie die langer dan 4 uur aanhoudt en niet te relateren is aan seksuele opwinding of stimulatie.1 Het kan op verscheidene wijzen ontstaan, maar is in de meeste gevallen het gevolg van medicatie, in het bijzonder psychofarmaca.2...

Lees verder
Klinische Praktijk

Katatonie bij jongeren met een ontwikkelingsstoornis: uitdagingen in herkenning en aanpak

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
K. Atmar*, A. Defrancq*, M. Hermans, C. van Vliet, M. Kasius

Katatonie werd voor het eerst beschreven in 1874 door Karl Ludwig Kahlbaum.1,2 Het is een syndroom waarbij kwalitatieve verstoringen in fysieke activiteit samengaan met een significante vermindering van contact met de patiënt.1 De diagnose wordt k...

Lees verder
Klinische Praktijk

Het diagnostisch proces bij chorea: het belang van heroverwegen en de familieanamnese

EDITIE 2024/1
15 januari 2024
J.J. Luykx, E. van Duijn, B. Geerdinck, E. Burgers, H.P.H. Kremer, R. Veenhuizen

Wanneer een patiënt zich meldt met psychiatrische klachten en bewegingsstoornissen kan de diagnostiek uitdagend zijn. De differentiaaldiagnose van chorea kan op zich al een diagnostische uitdaging opleveren, zeker in geval van cognitieve functiest...

Lees verder
Vorige1...1112131415...232Volgende