Wetenschappelijk tijdschrift voor psychiaters, artsen in opleiding tot psychiater en andere geïnteresseerden
Edit

Editie

Vorige nummers

Redactioneel

Een vertrouwensrevolutie in de ggz: de enige juiste weg

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
L.M. Tak

In de bedrijfskundige wereld is veel onderzoek verricht naar vertrouwen op de werkvloer: mensen die vanzelfsprekend vertrouwd worden, durven zich te ontplooien, zijn productiever en ervaren meer werkplezier (Zak 2017). Een werkomgeving waar men el...

Lees verder
Wetenschapsnieuws

Verbetering depressiebehandeling

EDITIE 2022/6
9 juni 2022

Wekelijks verschijnen er talloze nieuwe publicaties in de wetenschappelijke psychiatrie-vakbladen. Voor de psychiater (i.o.) uit de dagelijkse praktijk maakt het Tijdschrift voor Psychiatrie in deze rubriek een selectie van recent verschenen publi...

Lees verder
Juryrapport Publicatieprijs

Juryrapport Publicatieprijs artsen in opleiding tot psychiater 2021

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
M.B. de Koning

Het Tijdschrift voor Psychiatrie is een door Nederlandse en Vlaamse psychiaters veel gelezen wetenschappelijk tijdschrift. Hoewel het internationale bereik door het gebruik van de Nederlandse taal natuurlijk klein is, is het bereik onder Nederland...

Lees verder
Opinie

Wat kunnen ggz-professionals doen om duurzaamheid te stimuleren?

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
J.J. Luykx, J.K. Tijdink, W.A. Krudop

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) noemt klimaatverandering de grootste bedreiging van de wereldwijde gezondheid in de huidige eeuw (https://www.who.int/publications/i/item/cop26-special-report). Om verdere gezondheidsschade te beperken beslote...

Lees verder
Commentaar

Standaard laxantia ter preventie van paralytische ileus bij clozapine?

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
S.R.T. Veerman, D. Cohen, B. Bakker

Elk schot is geen eendvogel

Elders in dit nummer benadrukken Van Haaren e.a. (2022) dat de incidentie van ernstige clozapinegeïnduceerde gastro-intestinale hypomobiliteit (CIGH) en agranulocytose nagenoeg identiek is (0,4-0,8‰ en 0,38-0,8‰ resp.)...

Lees verder
Commentaar

Psychiatrie en sociaal domein: ‘living apart together’ of ‘living together apart’?

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
A.T.F. Beekman

De psychiatrie is bij uitstek een vak waar gen en omgeving bij elkaar komen (Giangrande e.a. 2022). Omgevingsfactoren en sociale context zijn op alle niveaus sterk verweven met het ontstaan, beloop en de gevolgen van psychiatrische aandoeningen. V...

Lees verder
Onderzoeksartikel

De dagelijkse praktijk van een FACT-team: resultaten van een experience-samplingstudie

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
K.H. Westen, P. Peeters, S. Landers, H. Kroon, Ph. Delespaul

Achtergrond Flexible assertive community treatment(FACT)-teams zijn in Nederland wijd verspreid. Ondanks de aanwezigheid van een modelbeschrijving en modelgetrouwheidsschaal is onduidelijk wat FACT-medewerkers dagelijks doen.

Doel Onderzoek naa...

Lees verder
Onderzoeksartikel

Functioneren van ouders en jongeren na gezinsinterventie Ouderschap met Liefde en Grenzen

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
J. van Horn, J. Wilpert, F. Buffing

Achtergrond Ouderschap met Liefde en Grenzen (OLG) is een gezinsinterventie gericht op het verminderen van gedragsproblemen bij jongeren tot 18 jaar door onder andere het verbeteren van de communicatie tussen gezinsleden en de opvoedingsvaardighe...

Lees verder
Onderzoeksartikel

Symptoommonitoring bij psychiatrische patiënten in de palliatieve fase

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
H. de Kam, J. Deenik

Achtergrond Onderzoek naar systematische symptoommonitoring bij patiënten in de palliatieve fase met een psychiatrische stoornis heeft nauwelijks plaatsgevonden.

Doel Inzicht verkrijgen in de bruikbaarheid van het Utrecht Symptoom Dagboek (USD)...

Lees verder
Onderzoeksartikel

Vertaalt de sterke sociale gradiënt van de ggz zich in een uniform sterke samenhang tussen ggz en sociale zorg?

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
J. van Os

Achtergrond In Nederland wordt de ggz-zorgconsumptie gekenmerkt door een sterke sociale gradiënt, in tegenstelling tot de medisch-specialistische zorg.

Doel Een fijnmaziger analyse van deze sociale gradiënt in relatie tot type zorg, diagnose en...

Lees verder
Klinische Praktijk

Onderbelichte, potentieel dodelijke gastro-intestinale bijwerkingen van clozapine

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
P.C.F. van Haaren, P.R. Zwanenburg, E.R. Hendriks, F.L. Gerritse

Samenvatting Clozapine is een effectief antipsychoticum met antidopaminerge, antiserotonerge en anticholinerge eigenschappen en wordt onder anderen aan patiënten met therapieresistente schizofrenie voorgeschreven. Gebruik van clozapine vraagt wege...

Lees verder
Klinische Praktijk

Niet-convulsieve status epilepticus bij een man met chronische alcoholafhankelijkheid

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
S. Theyskens, W. Van Paesschen

SamenvattingWe beschrijven een 48-jarige man met plotse, ingrijpende verandering van status mentalis in de nasleep van een veralgemeend tonisch-klonisch epileptisch insult. De diagnose van niet-convulsieve status epilepticus (NCSE) werd echter pas...

Lees verder
Referaat

Therapieresistentie na een eerste psychose

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
S.E. Mann, J.D. Blom

Hoe vaak treedt therapieresistentie op na een eerste psychose? Om deze vraag te beantwoorden verrichtten Siskind e.a. (2021) een systematische review en meta-analyse van de literatuur over medicamenteus behandelde eerste psychosen. Zij identificee...

Lees verder
Nederlands-Vlaams toponderzoek

Schizofrenie en hart- en vaatziekten; de rol van genen en causaliteit

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
R.R. Veeneman

Waarom dit onderzoek?

Mensen met schizofrenie leven gemiddeld 15 jaar korter, grotendeels ten gevolge van een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Op dit moment is er maar beperkt begrip van de onderliggende processen die leiden tot de correl...

Lees verder
Psychiatrie van de Toekomst

Kunnen we met machine learning de behandeluitkomst bij depres-sieve stoornissen voorspellen?

EDITIE 2022/6
9 juni 2022
J.M. van der Wal R. Quagebeur

Waarom dit onderzoek?

Ondanks een arsenaal aan behandel­opties voor depressieve stoornissen, blijkt het in de praktijk soms lastig om een behandeling te kiezen die goed aanslaat. Machine learning, een vorm van kunstmatige intelligentie waarbij al...

Lees verder
Juryrapport Publicatieprijs

Juryrapport Publicatieprijs artsen in opleiding tot psychiater 2020-2021

Online only
19 mei 2022
Mariken B. de Koning, psychiater, Herstelondersteunende Vervolgklinieken, Mentrum, onderdeel van Arkin; senior onderzoeker, Arkin, Amsterdam.

Het Tijdschrift voor Psychiatrie is een door Nederlandse en Vlaamse psychiaters veel gelezen wetenschappelijk tijdschrift. Hoewel het internationale bereik door het gebruik van de Nederlandse taal natuurlijk klein is, is het bereik onder Nederland...

Lees verder
Onderzoeksartikel

De dagelijkse praktijk van een FACT-team: resultaten van een experience-samplingstudie

Online only
20 mei 2022
K.H. Westen, P. Peeters, S. Landers, H. Kroon, Ph. Delespaul

AchtergrondFlexible assertive community treatment(FACT)-teams zijn in Nederland wijd verspreid. Ondanks de aanwezigheid van een modelbeschrijving en modelgetrouwheidsschaal is onduidelijk wat FACT-medewerkers dagelijks doen.

 

DoelOnderzoek naar...

Lees verder
Psychiatrie en COVID-19

Ervaringen van ouders met afstandsonderwijs tijdens COVID: effecten op kinderen met en zonder psychische problemen

Online only
21 juni 2022
A.I. Staff, A.B.M. Fuermaier, B.J. van den Hoofdakker, M. Luman, L.B. Thorell, T.J. Dekkers
Achtergrond

De COVID-19-pandemie leidde tot verschillende lockdowns waarbij in 2020 en 2021 scholen werden gesloten en kinderen afstandsonderwijs kregen.

Doel

Onderzoeken hoe ouders de effecten van afstandsonderwijs op het welzijn van hun kind ...

Lees verder
Redactioneel

Psychiatrie en genetica: de lange weg van laboratorium naar spreekkamer

EDITIE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
E. Van Assche, K. Van de Woestyne, A.A. van Elburg, T.K. Birkenhäger, J.J. Luykx, J.R. Zinkstok

‘Genetica, wat heb ik daar nou aan in de praktijk?!’ Als u zo denkt, is dit nummer juist voor u. Gezien de vele ontwikkelingen op het gebied van de psychiatrische genetica en de concrete consequenties die deze kunnen hebben, denken wij dat het tij...

Lees verder
Essay

De geschiedenis van de (psychiatrische) genetica: ontdekken, lezen en schrijven van DNA

EDITIE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
E. Van Assche, J.J. Luykx

Achtergrond Het debat rond het belang van genetica in psychiatrie blijft een alomtegenwoordig thema. De resultaten van het onderzoek naar kandidaat-genen bij psychiatrische stoornissen (vóór 2007) waren teleurstellend. Sindsdien vond echter een e...

Lees verder
Essay

Genetica en psychiatrie

EDITIE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
A. Abdellaoui, K.J.H. Verweij

Achtergrond Het vermoeden dat erfelijkheid een rol speelt bij het risico op psychiatrische problemen is eeuwen oud. In de 20ste eeuw is dit met tweeling- en familiestudies bevestigd, met erfelijkheidsschattingen die uiteen lopen van ~30% à ~40% v...

Lees verder
Overzichtsartikel

Genetisch risico van psychiatrische ziekten: wat weten we en hoe communiceren we dat?

EDITIE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
J.R. Zinkstok, M.Z. van der Horst, R.P.H. Wouters, C.M. Aalfs, J.J. Luykx

Achtergrond Op dit moment wordt in de psychiatrische patiëntenzorg nog weinig aandacht besteed aan genetica, maar door nieuwe inzichten en technieken zullen vragen hierover steeds vaker de spreekkamer bereiken.

Doel Een overzicht geven van ontw...

Lees verder
Overzichtsartikel

Wat kan genetisch onderzoek ons leren over de overeenkomsten en verschillen tussen psychiatrische aandoeningen?

EDITIE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
W.J. Peyrot, M.G. Nivard, C.A. de Leeuw

Achtergrond Genetisch onderzoek heeft de afgelopen jaren gestaag vooruitgang geboekt, ook in de psychiatrie. Deze vooruitgang komt door de snel toenemende studiegroottes en de ontwikkeling van nieuwe analysemethoden.

Doel Presenteren van de laa...

Lees verder
Overzichtsartikel

Leidraad genetisch testen in de psychiatrie

EDITIE 2022/5 Genetica
10 mei 2022
M.Z. van der Horst, C.M. Aalfs, J.A.S. Vorstman, J.J. Luykx, J.R. Zinkstok

Achtergrond Er wordt steeds meer bekend over genetische oorzaken en achtergronden van psychiatrische ziektebeelden. Het vaststellen van een genetische oorzaak kan aan patiënten en familieleden een verklaring geven voor de problemen en maakt in sp...

Lees verder
12345...412Volgende