Special issue

S. Theyskens, W. Van Paesschen

Niet-convulsieve status epilepticus (NCSE) wordt wel een great masquerader genoemd, waarvan de expressievormen zich bevinden in het schemergebied tussen neurologie en psychiatrie. Ondanks inclusie in menig differentiaaldiagnose, kan de aandoening ...

Abstract

Therapieresistentie na een eerste psychose

S.E. Mann, J.D. Blom

Hoe vaak treedt therapieresistentie op na een eerste psychose? Om deze vraag te beantwoorden verrichtten Siskind e.a. (2021) een systematische review en meta-analyse van de literatuur over medicamenteus behandelde eerste psychosen. Zij identificee...

Dutch-Flemish research

Schizofrenie en hart- en vaatziekten; de rol van genen en causaliteit

R.R. Veeneman

Waarom dit onderzoek?

Mensen met schizofrenie leven gemiddeld 15 jaar korter, grotendeels ten gevolge van een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Op dit moment is er maar beperkt begrip van de onderliggende processen die leiden tot de correl...

Psychiatry of the future

Kunnen we met machine learning de behandeluitkomst bij depres-sieve stoornissen voorspellen?

J.M. van der Wal R. Quagebeur

Waarom dit onderzoek?

Ondanks een arsenaal aan behandelopties voor depressieve stoornissen, blijkt het in de praktijk soms lastig om een behandeling te kiezen die goed aanslaat. Machine learning, een vorm van kunstmatige intelligentie waarbij al...

Original research

Daily practice of a FACT-team: results of an experience sampling study

K.H. Westen, P. Peeters, S. Landers, H. Kroon, Ph. Delespaul

20 mei 2022

Flexible assertive community treatment (FACT) is een in Nederland wijdverspreid model voor ambulante behandeling en begeleiding van mensen met als (zorg)indicatie ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA; Delespaul & consensusgroep 2013). Het m...

Psychiatry and COVID-19

Parental experiences of distance schooling during the COVID-19 pandemic: Effects on children with and without mental health problems

A.I. Staff, A.B.M. Fuermaier, B.J. van den Hoofdakker, M. Luman, L.B. Thorell, T.J. Dekkers

21 juni 2022

Background In some lockdowns during the COVID-19 pandemic in 2020 and 2021, schools were closed and children attended distance learning.

Aim To investigate parental experiences of the effects of distance learning on the wellbeing of child and par...

Reactie op ‘Het veronachtzaamde ‘zelf’ bij schizofrenie’

Dutch-Flemish Top research

16 november 2022

De realiteit van waanervaring bij schizofrenie: kwalitatief fenomenologisch onderzoek

10 januari 2023

J. Feyaerts

Waarom dit onderzoek?

Wanen bij schizofrenie worden doorgaans benaderd als empirisch foutieve overtuigingen over de alledaagse realiteit. Binnen de fenomenologische psychiatrie suggereert men echter dat we wanen beter kunnen begrijpen binnen een ...

Opinion

Somatisch-symptoomstoornis: een grote, maar onderschatte psychiatrische stoornis

L.M. Tak, M. Chrispijn, J.G.M. Rosmalen

12 oktober 2023

In een overleg met het onderwijsbureau van de NVvP evalueerden we de cursus ‘Somatisch-symptoomstoornis en verwante stoornissen’. Een somatisch-symptoomstoornis (DSM-5) kan geclassificeerd worden als er sprake is van één of meer aanhoudende licham...

Tapering maintenance treatment for bipolar disorders

A. Dols, H. Mathijssen, R.W. Kupka, E.J. Regeer

10 mei 2024

Een klinisch dilemma

‘Hoe lang moet ik deze onderhoudsmedicatie nog blijven gebruiken?’

Na het doormaken van een eerste (hypo)manische episode wordt meestal een bipolaire stoornis gediagnosticeerd/geclassificeerd, wat wordt beschouwd als een bli...

Reactie op ‘Nuancering en correctie van enkele aannames over traumagerichte behandeling bij persoonlijkheidsstoornissen’

A. van den End, A. Snoek, A.T.F. Beekman, K. Thomaes

1 oktober 2025

Met belangstelling hebben wij het artikel van collega’s Hutsebaut en Van den Bosch gelezen.¹ Wij beamen de nadruk op het belang van een kritische beschouwing van de plaats van traumagerichte interventies binnen de behandeling van persoonlijkheidss...

De beperkte betekenis van objectiviteit in de ggz

A. Hafkenscheid, J.J. van Os

17 oktober 2025

‘Van onderbuik naar onderbouwd’: met deze fraaie alliteratie als titel pleit Nina Grootendorst in haar redactioneel in het Tijdschrift voor Psychiatrie voor de herwaardering van de psychometrie als vast onderdeel van de klinische praktijk.¹Zij co...

Reactie op ‘Diagnostiek bij suïcidaliteit: van voorspellen naar voorkómen’

M. Jongkind, B. van den Brink, R.F.P. de Winter

5 december 2025

Het doel van de hulpverlener bij het uitvragen van suïcidaliteit is niet om zonder enige twijfel een suïcide te voorkomen of te voorspellen. Veel meer is het doel een constructieve samenwerking te ontwikkelen en interventies te plaatsen die de ...

Reactie op: themanummer Diagnostiek anno 2025

19 november 2025

A. Fouwels

Allereerst wil ik mijn waardering laten horen voor een buitengewoon relevant en interessant themanummer: Diagnose in de Psychiatie. Het is uit mijn hart en hoofd gegrepen!

In 1991 begon ik aan de opleiding tot psychiater in het AMC. Daar werd...

Psychiatry and COVID-19

Psychiatric symptoms and COVID-19: results of a national case register

V. van Dee, E.A.M. Janssen, R.M. Blom, W. Cahn, H.C. van Mierlo, R. Mihaescu, J. van Wullften Palthe, R. Zijlstra, R.M. Kok, D.S. Everaerd, A. Schellekens, CoviP-consortium

18 september 2022

Mensen met psychiatrische aandoeningen hebben een verhoogd risico op een ernstiger beloop van COVID-19, met hogere kans op ziekenhuisopname en mortaliteit (Vai e.a. 2021). Als mogelijke bijdragende factoren voor een ernstiger beloop van COVID-19...

Editorial

Psychiatrie en genetica: de lange weg van laboratorium naar spreekkamer

E. Van Assche, K. Van de Woestyne, A.A. van Elburg, T.K. Birkenhäger, J.J. Luykx, J.R. Zinkstok

‘Genetica, wat heb ik daar nou aan in de praktijk?!’ Als u zo denkt, is dit nummer juist voor u. Gezien de vele ontwikkelingen op het gebied van de psychiatrische genetica en de concrete consequenties die deze kunnen hebben, denken wij dat het tij...

Relating the history of genetics to the field of psychiatric genetics: the discovery, reading and writing of DNA

E. Van Assche, J.J. Luykx

De rol van genetica in de psychiatrie is vaak onderwerp van discussie. De zoektocht naar kandidaat-genen voor specifieke psychiatrische stoornissen in de decennia vóór 2007 leidde tot teleurstellende en weinig consistente resultaten. Dit manco zet...

Genetics and psychiatry

A. Abdellaoui, K.J.H. Verweij

Eeuwen geleden viel al op dat het risico op psychiatrische klachten groter is als andere familieleden die ook hebben (Kendler 2020). Risicofactoren voor psychiatrische klachten clusteren sterk binnen families, zoals sociale steun, kansen, trauma’s...

Review

Genetic risk of mental illness: what do we know and how do we communicate this?

J.R. Zinkstok, M.Z. van der Horst, R.P.H. Wouters, C.M. Aalfs, J.J. Luykx

Veel psychiatrische aandoeningen (vooral bipolaire stoornis, schizofrenie, ADHD en autisme) hebben een duidelijke erfelijke component (Pettersson e.a. 2019). Deze genetische component bestaat echter meestal niet uit één genetische oorzaak, maar ui...

Review article

What can genetic research teach us about the overlap and differences between psychiatric disorders?

W.J. Peyrot, M.G. Nivard, C.A. de Leeuw

Uit de klinische praktijk weten we dat sommige psychiatrische aandoeningen onderling grote overeenkomsten hebben wat betreft symptomen en behandeling, terwijl andere aandoeningen onderling juist erg verschillen. De grote vraag is waar de samenhang...

Review article

Leidraad genetisch testen in de psychiatrie

M.Z. van der Horst, C.M. Aalfs, J.A.S. Vorstman, J.J. Luykx, J.R. Zinkstok

Er wordt steeds meer bekend over de genetische architectuur van psychiatrische aandoeningen en de verwachting is dat hierdoor diagnostiek- en behandelstrategieën in de toekomst verbeterd en gepersonaliseerd kunnen worden (Sullivan & Geschwind 2019...

Genetics and neurodevelopmental disorders

K. Vermeulen-Kalk, T. Kleefstra

Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen (neurodevelopmental disorders, NDD’s) vormen een heterogene groep aandoeningen, waaronder onder andere autismespectrumstoornissen (ASS), ADHD en verstandelijke beperkingen vallen (American Psychiatric Asso...

Monogenetic causes of psychiatric disorders: a review

T.A.M.J. van Amelsvoort, A. Swillen

De enorme vooruitgang in genetische technologie zorgt ervoor dat we steeds meer genetische oorzaken van psychiatrische aandoeningen op kunnen sporen. Naast de relatief vaak voorkomende, maar individueel zeldzame, copy number variations (zie elders...

Review article

Genetic research in childhood and adolescent psychiatry