Special issue

L. van Diermen

De dubbele vergrijzing, met een toenemend aantal ouderen én een stijgende levensverwachting, maakt dat de vraag naar aangepaste geestelijke gezondheidszorg voor ouderen snel toeneemt. Frappant genoeg blijft de aandacht voor deze doelgroep echter b...

Scientific news

Psychotische stoornissen

C.F.M. van Hooijdonk

Videogametraining kan helpen bij schizofrenie en schizoaffectieve stoornissen

De laatste jaren is er steeds meer bewijs dat het spelen van bepaalde videogames het cognitief functioneren, met name aandacht en visueel-ruimtelijk denken, kan verbete...

Opinion

Academische publicatie als toegangsticket tot het beroep: tijd voor een alternatief!

V. Jaecques

In België is een wetenschappelijke publicatie een noodzakelijke voorwaarde voor erkenning als psychiater. Vanuit mijn ervaring als arts in opleiding tot specialist (ASO; in Nederland: aios) en voormalig voorzitter van de Vlaamse Vereniging Assiste...

Portrayal of tics and Tourette’s syndrome on TikTok: a qualitative analysis of TikTok videos

K. Bartholomeus, J.G. Steyaert

De socialemedia-applicatie TikTok is een wereldwijd populair platform waarop korte video’s gedeeld worden. In België gebruikt 52% van de 12- tot 34-jarigen de app, 37,7% doet dat dagelijks.1 Kijkers kunnen reageren met likes en opmerkingen. TikTok...

Consultation for patients with chronic depression: an explorative impact analysis

A.T.F. Beekman, J. Spijker, R. Kok, M. Blom, Y.A.J. Stikkelbroek, H.J.R. Hoenders, M. van Bueren, C. Vinkers, J. Kamphuis

Consultatie tussen professionals in de gezondheidszorg kent vele vormen, variërend van informeel overleg binnen een behandelteam tot een geprotocolleerde second opinion. Uit onderzoek blijkt dat consultatie, mits goed georganiseerd, een kosteneffe...

Family-focused approach in mental health care, an overview of the current offer in the Netherlands

R.M. van Grootheest, P. Vahl, J.B.M. Ensink, F.J. Koop, A.H. Zegwaard, I.M. Hein, C.M. Middeldorp

Kinderen van ouders met psychiatrische aandoeningen hebben zelf tot wel 55% kans op het krijgen van een psychische stoornis, terwijl deze kans slechts 14% is bij kinderen van ouders zonder psychiatrische aandoening. Een groot deel van de psychiatr...

Impact of patients’ suicide on psychiatrists. An exploratory qualitative study and recommendations for better aftercare

N. Dekker, A. Vellinga

Tijdens hun carrière krijgt 38,8 tot 92% van psychiaters te maken met ten minste één suïcide.1-6 Naast de impact op naasten en andere betrokkenen kunnen suïcides een behoorlijke impact hebben op psychiaters. Verdriet, angst, schuldgevoelens, prikk...

Implementing hospital test discharge periods for young adults with mental health problems: an explorative qualitative study

B. Debyser, G. Everaert, E. Deproost, L. Oosterlinck, S. Verhaeghe

De jongvolwassenheid wordt in de internationale literatuur omschreven als een kritische levensfase,1 een transitieperiode waarin de adolescentie afgerond en de volwassenheid voorbereid wordt. Ze gaat gepaard met de realisatie van diverse ontwikkel...

Review

The impact of the menopausal transition on the course of bipolar disorder

S.M. Hendriks, B. Geerling, I. Scholten

Een bipolaire stoornis is een recidiverende stemmingsstoornis waarbij depressieve, (hypo)manische en gemengde episoden optreden, afwisselend met symptoomvrije perioden. Hoewel de prevalentie van de bipolaire stoornis nagenoeg gelijk is bij mannen ...

Schroeder van der Kolk and Capgras’s delusion

H.N. Sno

Begin vorige eeuw beschreven de Franse psychiater Jean Marie Joseph Capgras (1873-1950) en enkele medewerkers in drie publicaties een misidentificatiepsychose, die zij ‘illusion des sosies’ noemden.1-3 Het Franse woord ‘sosie’ betekent ‘dubbelgang...

Clinical practice

Paroxysmal perceptual alteration. An unknown side effect of antipsychotics?

M.P. Rietveld

Paroxismale perceptuele alteratie (PPA) is gedefinieerd als het optreden van kortdurende en terugkerende episodes van perceptuele veranderingen als bijwerking van het gebruik van antipsychotica.1 Tijdens een episode van PPA ervaren patiënten hyper...

Clinical practice

Postural orthostatic tachycardia syndrome in the psychiatric consultation room

A.A.G. Klaassen, J.E.L. VanDerNagel

Het posturaal orthostatisch tachycardiesyndroom (POTS) is bij psychiaters een vrij onbekende en potentieel invaliderende multisysteemziekte die makkelijk foutief wordt aangezien voor een angststoornis of ander psychiatrisch probleem. Het betreft e...

Abstract

Behandeling van PTSS en de stoornis in alcoholgebruik: heeft topiramaat toegevoegde waarde?

A. Neven

Patiënten met PTSS en een stoornis in alcoholgebruik behandelen kan ingewikkeld zijn, omdat beide stoornissen elkaar negatief beïnvloeden en omdat behandeling niet van de grond kan komen door terugvallen in alcoholgebruik. Het is niet goed duideli...

Abstract

Psilocybine versus escitalopram bij depressie

C.A.J. Baas, S.K. Spoelstra, H. Knegtering

Psychedelica zoals psilocybine worden in toenemende mate onderzocht voor de behandeling van depressie. Ze kunnen mogelijk langdurige effecten hebben die verder reiken dan symptoomreductie. Erritzoe e.a. volgden gedurende 6 maanden de deelnemers ui...

Impactful Dutch-Flemish research

Antidepressiva bij dwang: meta-analyse met individuele patiëntdata uit placebogecontroleerde studies

S.E. Cohen

Waarom dit onderzoek?

De daadwerkelijke effectiviteit van antidepressiva bij verschillende psychiatrische aandoeningen is een onderwerp van discussie. Gerandomiseerde studies zijn grotendeels uitgevoerd in opdracht van farmaceutische bedrijven. E...

Psychiatry of the future

Moederlijke warmte als beschermende factor

S.M. Kloosterboer, S.E. Cohen

Waarom dit onderzoek?

De vroege ouder-kindrelatie heeft een belangrijke invloed op de latere psychische en lichamelijke gezondheid. Beter begrip van de onderliggende mechanismes kan inzicht geven om jongeren te helpen die ouderlijke warmte gemist...

General

Concepts and issues in healthcare ethics: The ABC of ethical care

Hans Wilschut, psychiater n.p./filosoof, Amersfoort

Dit boek gaat over filosofische theorie van de zorgpraktijk. Filosofisch is het geïnspireerd door de fenomenologie, vooral Merleau-Ponty, de hermeneutiek van Gadamer en de zorgethiek.

De opzet is in 25 hoofdstukken, naar de beginletters van het...

General

Zakboek verslavingsgeneeskunde

Hendrik Peuskens, voorzitter VAD, Tienen

Het Zakboek verslavingsgeneeskunde is een praktisch naslagwerk dat bedoeld is voor zorgprofessionals die in hun werk te maken krijgen met verslaving, verslavingsartsen, maar ook huisartsen, verpleegkundigen, psychologen en andere hulpverleners. He...

Editorial

Psychiatrische diagnostiek anno 2025

R.M.C. Klaassen, M.B. de Koning, T.A.M.J. van Amelsvoort, E. Van Assche, L. Van Assche, S. Berendsen, T.K. Birkenhäger, E. van Exel, R.W. Kupka, M. Marcelis, H.L. Van

Het vakgebied van de psychiatrie bevindt zich, meer dan menig ander medisch specialisme, in een voortdurend spanningsveld over de vraag wat een diagnose is, hoe die gesteld wordt en wat een diagnose voor de patiënt en alle betrokkenen betekent.

D...

The history of psychiatric diagnostic concepts

N.J.M. van Beveren, N. Veen, T.K. Birkenhager

“the classifications made by philosophers and psychologists are as if one were to classify clouds by their shape” (Wittgenstein, in Jablensky.1)

Wie zich in de huidige tijd bezighoudt met mentale problemen ziet zich onvermijdelijk geconfrontee...

Clinical practice

Classification and diagnosis: a persistent misunderstanding

R.W. Kupka, L. de Haan, A.T.F. Beekman

In de geneeskunde proberen we te begrijpen wat er met een patiënt aan de hand is. Gegeven de enorme variatie tussen mensen en hun ziekte-uitingen is het noodzakelijk om categorieën te vormen om tot doelgerichte behandelen te kunnen komen. Als iede...

Opinion

Diagnostiek als startpunt voor groei en herstel

C.M.J. van Alphen

Ik was 20 jaar toen ik in 1996 de classificatie schizofrenie kreeg. Na aanvankelijk enig verzet vanwege het stigma van geweld dat helaas aan schizofrenie kleeft, vond ik herkenning in de gespletenheid van het woord (schizo). Ik leefde namelijk sin...

Psychodynamic assessment provides a personalized meaning to complaints and symptoms

T. Ingenhoven, L. van Riel, H.L. Van

Psychodynamische diagnostiek richt zich op innerlijke psychische processen, zoals conflicten, afweer en internalisaties, en onderzoekt hoe deze het intra- en interpersoonlijk functioneren beïnvloeden. Ze is bedoeld om inzicht te geven in de onderl...

Diagnosing with Erik Erikson: lifespan psychiatry avant la lettre