Soms ben je uitgepraat. Het atelier in de geestelijke gezondheidszorg is een erg verzorgde uitgave van uitgeverij Garant. De uitgave telt 118 pagina’s en wordt opgefleurd met kleurrijke foto’s. In plaats van uit hoofdstukken bestaat het boekje uit 13 bijdrages geschreven vanuit verschillende invalshoeken. Gebruikers van Open Ateliers, kunstenaars/patiënten, beeldend therapeuten, antropologen, filosofen, psychiaters, psychologen, galeriehouders, docenten en verzamelaars werpen hun licht en visie op de thema’s kunst, psychiatrie, beeldende en creatieve therapie, outsiderkunst en de mogelijke plaats van tentoonstellen en galerieën hierbij.

De uitgave kwam tot stand in een samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen en dit wordt verduidelijkt door de bijdrages vanuit het Open Atelier van i-psy te Amsterdam en het Artisitproject in Genk. De kracht van het boekje ligt in de verschillende invalshoeken die gepresenteerd worden. Het is geen wetenschappelijk handboek dat antwoorden biedt, maar wel een professioneel geschreven visie op de plaats van kunst binnen een psychiatrische context die geconfronteerd wordt met vragen naar evidence. Het is de verdienste van de samenstellers dat zij op deze manier de reflectie over de plaats van kunst binnen psychiatrie aan de orde stellen.

In het laatste hoofdstuk stelt redactrice en boegbeeld van de creatieve therapie in Nederland en Vlaanderen, Truus Wertheim-Cahen, de vraag: ‘Hoe therapeutisch is kunst?’ Naast een overzicht van haar eigen ontwikkeling schetst ze ook de ontwikkeling van creatieve en/of beeldende therapie in Nederland en Vlaanderen. In haar bijdrage legt ze een aantal pijnpunten bloot en nodigt ze uit tot een kritische visie op het hanteren van creatieve therapie, beeldende therapie en kunst als noodzakelijke bijdrage aan het psychiatrisch gebeuren ‘zonder dat behandelaars zich laten dwingen in een dwangbuis van standaardinterventies ’.

Soms ben je uitgepraat is een originele en kritische reflectie op het gebruik van kunstzinnige benaderingen binnen de context van de psychiatrische praktijk. Door de erg diverse invalshoeken en bijdrages van verschillende actoren ontstaat er een grote nuancering. De vraag: ‘In wat voor wereld woont de mens? ’ zet hierbij de toon. Dit boekje mag zeker niet ontbreken in de bibliotheek van een­íéder die een hart heeft voor kunst en psychiatrie. Niet omdat het boekje mooi oogt, maar vooral omdat het boekje argumenten aanbrengt die de verschillende visies kunnen opwaarderen.

A. Lambrichts