In het boek The quest to feel good presenteert de auteur een model, het Z-factormodel, waarin de belangrijkste rol is weggelegd voor emoties. Hoewel de cognities en gedragingen van patiënten ook belangrijk zijn, en uitvoerig in het boek worden toegelicht, kent hij aan de emoties een centrale rol toe. Hij presenteert een model om emotionele reacties te kunnen begrijpen, om te verklaren waarom mensen streven naar zich goed voelen of ten minste zo goed mogelijk gezien de omstandigheden waarin zij zich bevinden.

Zijn stelling is dat emoties de aanjager zijn van ons gedrag. Onaangename emoties geven richting en energie om naar meer gewenste emoties toe te werken. Het streven van de mens is om zich goed te voelen. Het model is een integratie van het gedachtegoed van Millon en de individuele psychologie van Adler. Eén van Millons uitgangspunten is dat de mens streeft naar een persoonlijk waardevoller leven met vrijheid en veiligheid en op zoek is naar ‘maximizing pleasure and minimalizing pain’. De individuele psychologie van Adler sluit hier goed op aan. Het menselijk streven is gericht op het behoren tot een groep en gevoelensvan waarde en belang hebben.

Verschillende emoties komen aan bod, waarbij hij uitvoerig stilstaat bij de onaangename c.q. dwingende emoties. Emoties die gerelateerd zijn aan ons verlangen naar veiligheid, het zoeken naar verwantschap met anderen of daarin juist een obstakel vormen. Deze emoties staan dus uiteindelijk in dienst van de meer gewenste emoties. In het laatste hoofdstuk wordt de klinische toepassing beschreven, een waardevolle afsluiting van het boek.

Ik vond het een lezenswaardig boek om verschillende redenen, maar noem er hier twee. Ten eerste raakt het boek aan de basis waar het in ons vak over gaat: emoties en verstoringen hiervan, zonder alleen in termen van stoornissen te denken. Ten tweede is het een prettig leesbaar boek met praktische handvatten voor de klinische praktijk. Zoals de auteur schrijft, zoekt een patiënt niet een behandeling voor zijn of haar klachten, maar gaat hij of zij in behandeling om zich weer goed te willen voelen en dat het een zoektocht is, moge duidelijk zijn.

H.J.M. Zonder