achtergrond Het object van de psychiatrie laat zich niet eenvoudig definiëren en kenmerkt zich door een grote verscheidenheid en complexiteit in afwijkend menselijk gedrag. Wat betekent dit voor de opleiding? Is een sterk doorgevoerde specialisatie vanaf het begin van de opleiding de enige optie om het vakgebied te ontwikkelen?
doel Een richting formuleren van de toekomstige opleiding in Nederland en Vlaanderen.
methode Reflectie door twee senior psychiaters, uit België en Nederland.
resultaten Het profiel van de psychiater van de toekomst is dat van multispecialist. Het is wenselijk om in de opleiding vooral de competenties te ontwikkelen waar jonge collega’s hun leven lang plezier van kunnen hebben: naast de klinische competenties inzake diagnostiek en behandeling, betreft het samenwerken, communicatie, leiderschap (organisatie) en professionaliteit. Met name psychotherapeutische vaardigheden zijn daarbij essentieel. Omdat doorgroeien in het specialisme na de opleiding onvermijdelijk is, zullen de bij- en nascholing veel meer moeten worden afgestemd op de opleiding. Van de huidige aandachtsgebieden (ouderenpsychiatrie, kinder- en jeugdpsychiatrie en volwassenenpsychiatrie) moet de volwassenenpsychiatrie verder worden opgesplitst in deelspecialisaties. Beroepsverenigingen moeten de overstap van het ene deelgebied naar het andere faciliteren zonder uitgebreide administratieve eisen. Het enthousiasmeren van medisch studenten voor de psychiatrie en het rekruteren moeten actief worden aangepakt.
conclusie In de hele opleiding (4 jaar in Nederland; 5 jaar in België) moet het aanleren van algemene competenties (truncus communis) worden benadrukt. Deze competenties vormen de basis voor een specialisatie na de opleiding, en zorgen ervoor dat de psychiater voldoende breed inzetbaar blijft.