achtergrond In de afgelopen jaren zijn er verschillende neuromodulatietechnieken geïntroduceerd als interventie voor verslaving.
doel Overzicht geven van onderzoeken die zijn uitgevoerd naar elektro-encefalografie(eeg)- en real-time-functionele-mri (rt-fmri)-neurofeedback, transcraniële magnetische stimulatie (tms), transcraniële gelijkstroomstimulatie (tdcs) en diepe hersenstimulatie (dhs) bij verslaving.
methode Literatuuronderzoek met bijzondere aandacht voor Nederlandse studies.
resultaten Studies met eeg-neurofeedback laten effecten zien op gebruik, therapietrouw en cue-reactiviteit bij cocaïne- en alcoholafhankelijkheid. Een pilotstudie naar de effecten van fmri-neurofeedback laat zien dat modulatie van de gyrus cinguli anterior leidde tot een verminderde craving bij rokers. Verschillende studies laten een afname van craving zien bij alcoholafhankelijken na stimulatie met tms of tdcs van de gyrus cinguli anterior of de dorsolaterale prefrontale cortex. De eerste dhs-pilotstudies suggereren dat de nucleus accumbens een veelbelovend stimulatiegebied is voor alcohol- en heroïneafhankelijkheid.
conclusie Neuromodulatie biedt een unieke kans om neurowetenschappelijke kennis toe te passen voor de behandelingen van verslaving. Er is echter meer onderzoek nodig om de effectiviteit, veiligheid, en mogelijkheden van de verschillende technieken vast te stellen.