achtergrond
De externaliserende stoornissen antisociale gedragsstoornis (conduct disorder; cd) en adhd komen frequent voor bij patiënten met verslavingsproblemen; ze spelen een belangrijke rol in het ontstaan en de ontwikkeling van de verslaving.

doel De invloed van cd en adhd nagaan op de actuele problematiek en psychiatrische comorbiditeit van patiënten met een chronische verslaving.
methode Een groep van 193 aan opiaten verslaafde patiënten in methadon-onderhoudsbehandeling werd uitgebreid geëvalueerd op diverse gebieden: functioneren, levenskwaliteit, psychiatrische comorbiditeit en comorbide verslavingen. De aanwezigheid van cd en adhd werd met gestandaardiseerde interviews nagegaan.
resultaten Een voorgeschiedenis van cd werd aangetoond bij de meerderheid van de deelnemers (60,1%). Persisterende adhd werd bij 24,9% vastgesteld. Deelnemers met adhd of cd hadden een ernstiger verslaving, gekenmerkt door meer psychiatrische comorbiditeit, ernstiger disfunctie en lagere levenskwaliteit. Een voorgeschiedenis van cd predisponeerde vooral tot antisociaal gedrag en persoonlijkheidsstoornissen. adhd vergrootte de kans op psychiatrische comorbiditeit.
conclusie Psychiatrische comorbiditeit is inherent aan verslaving en vermindert de levenskwaliteit van de patiënten. Gedragsproblematiek op kinderleeftijd speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van ernstige verslavingen. Hierbij is cd de grootste risicofactor; de combinatie van adhd met cd heeft hierbij een synergistisch effect, mogelijk via een verhoogde kwetsbaarheid voor verdere psychiatrische comorbiditeit.