Goed en slecht nieuws. Laten we beginnen met het goede. De uitnodigende titel van dit boek geeft meteen de kern van het verhaal aan: intimiteit, relaties en sociale context. Deze triade is boeiend én relevant voor verslavingszorg. Zeker in deze tijd, waar de focus van onderzoek en literatuur ligt op evidence-based handelen, veelal vanuit cognitieve en/of gedragsmatige hoek, is het hoog tijd om weer nadruk te leggen op het belang van de sociale context bij het ontstaan, de continuering en de behandeling van verslavingsproblemen. Peter Adams is psycholoog en filosoof en is momenteel als universitair hoofddocent verbonden aan de afdeling Social and Community Health van de universiteit van Auckland. Hij heeft goed begrepen dat verslavingsprocessen verankerd zijn binnen culturele en sociaal-contextuele aspecten. Hij heeft hierover ook uitvoerig gepubliceerd en in een ander recent werk (Adams 2007) gaat hij uitvoerig in op de sociale en politiek-economische aspecten die een rol spelen bij gokgedrag. Boeiend dus, maar tegelijkertijd komt de vraag naar boven: wat moet de klinische psychiater hiermee in zijn of haar dagelijkse praktijk? Hier knelt inderdaad de schoen. Adams presenteert een heel eigen visie op zowel het ontstaan als de behandeling van verslavingsproblemen. Maar vooral wat dit laatste betreft, blijft alles vaag en de praktische toepasbaarheid laat zich moeilijk invullen. Waar Adams helemaal de boot mist, is waar het gaat om de aansluiting met andere therapeutische modellen waarbinnen de sociale context ook centraal staat. Community reinforcement approach, contingency management en social network therapy zijn actuele én waardevolle modellen waarvan in toenemende mate de effectiviteit met wetenschappelijk onderzoek wordt bevestigd. Ze worden in het werk van Adams echter ternauwernood aangeraakt. In mijn ogen is dit echt een gemiste kans om zijn ideeën te integreren met actuele, goed onderbouwde, therapeutische modellen. Zo biedt dit boek toch slechts een heel persoonlijke en soms wat langdradige visie, die moeilijk concreet te vertalen valt.

 

G. Dom