achtergrond Er is vrijwel niets bekend over het vóórkomen van stoornissen in het alcoholgebruik bij patiënten in de Nederlandse geestelijke gezondheidszorg (ggz) en over de herkenning en de behandeling van deze stoornissen door ggz-medewerkers.
doel In dit artikel worden de resultaten gepresenteerd van een onderzoek naar het vóórkomen van de diagnoses stoornissen in het alcoholgebruik volgens de icd-10 en de dsm-iii-r en de herkenning door arts-assistenten psychiatrie van de diagnoses stoornissen in het alcoholgebruik volgens de icd-10 en de dsm-iv. Daarnaast werd onderzocht of een korte zelfbeoordelingsvragenlijst met slechts acht vragen behulpzaam kan zijn bij de opsporing van stoornissen in het gebruik van alcohol bij deze populatie.
methode Een cross-sectioneel onderzoek bij 212 patiënten van een psychiatrische polikliniek van een academisch ziekenhuis met behulp van een volledig gestructureerd interview en een screeningsvragenlijst.
resultaten Bij ten minste 10% van de patiënten blijkt sprake te zijn van een klinisch relevante stoornis in het gebruik van alcohol. Van deze stoornissen wordt tijdens het intakegesprek minder dan een kwart door de behandelaar herkend. De korte vragenlijst blijkt een goede voorspellende waarde te hebben voor de dsm-iii-r- en de icd-10-diagnoses alcoholafhankelijkheid en voor de icd-10-diagnose schadelijk gebruik van alcohol.
conclusies Stoornissen in het alcoholgebruik komen frequent voor bij patiënten die zich aanmelden bij een psychiatrische polikliniek. De meeste hiervan worden bij het huidige intakegesprek niet herkend. De herkenning en de behandeling van deze stoornissen kunnen sterk verbeterd worden door het systematische gebruik van een korte vragenlijst.