In dit artikel worden de theoretische achtergronden van E. Kraepelins klinische nosologie bediscussieerd. Overeenkomstig de doelstellingen van zijn project van een wetenschappelijke psychiatrie probeerde Kraepelin zijn klinisch nosologische entiteiten op natuurwetenschappelijke wijze te onderbouwen. De theorie die hem daarbij tot voorbeeld strekte, was de experimentele psychologie van Wundt, aangevuld met de neurofysiologie van zijn dagen. Gaandeweg de ontwikkeling van Kraepelins nosografie verdween deze 'psychofysica' echter steeds meer naar de achtergrond, en werd zij vervangen door een leer van degeneratieve processen. Kraepelins poging om psychofysica en degeneratieleer met elkaar te verbinden bleek tot mislukken gedoemd. Vanwege het antiwetenschappelijke statuut van de degeneratieleer betekende dit tegelijk ook het failliet van dit eerste uitgewerkte project van een wetenschappelijke psychiatrie.