Auteur van dit boek is Robert Freedman, de huidige hoofdredacteur van American Journal of Psychiatry . Hij poneert in de inleiding duidelijk zijn doel: een brug slaan tussen schizofrenie als een probleem in het functioneren van zenuwcellen en de ervaring te lijden aan schizofrenie. Het boek is opgezet als een verhaal waarbij de ziektegeschiedenis van twee patiënten verweven wordt met wetenschappelijke bevindingen over schizofrenie.

De auteur beperkt zich echter tot een relaas over het werk van zijn onderzoeksgroep rond sensory gating bij schizofrenie. De rol van sensorische filtering, het proces waarbij binnenkomende informatie automatisch gefilterd wordt, zodat niet iedere sensorische stimulus bewust door het individu verwerkt dient te worden, is cruciaal in zijn bevindingen. Patiënten met schizofrenie hebben een stoornis in het wegfilteren van irrelevante stimuli en krijgen zo problemen met het verwerken van informatie. Dit sluit aan bij de beleving van patiënten die melden zich overweldigd te voelen door de vele prikkels in hun omgeving. Het ontstaan van wanen wordt gezien als een gevolg van deze verstoorde filtering: te veel prikkels, bovendien zonder hiërarchie van belangrijkheid, komen binnen, het brein zoekt naar een verklaring en daarvan is waanvorming het gevolg.

In het verlengde van deze bevindingen focust het daaropvolgend hoofdstuk over genetica op polymorfismen in de alfa-7-nicotineacetylcholinereceptor ( chrna 7), gelegen op chromosoomlocus 15q14. Bij het overzicht van antipsychotica is er extra aandacht voor clozapine, dat de afgifte van acetylcholine in de hippocampus verhoogt en de enige medicatie is die de P50-reactie kan normaliseren bij patiënten met schizofrenie. Nieuwe behandelperspectieven zouden volgens de auteur te verwachten zijn van een alfa-7-nicotinereceptoragonist, maar hij slaagt er niet in een farmaceutische firma te overtuigen van dit idee.

Ik vond het een bij momenten taai boek dat op een weinig didactische manier, in verhaalvorm, een groot gebied wil bestrijken, van de microanatomie van de hippocampus bij ratten tot het lijden van patiënten, om uiteindelijk slechts één theorie volledig uit te werken. Enkel voor vurige fans van de scientific novel .

Stephan de Bruyne