achtergrond Alcohol, sigaretten en softdrugs worden doorgaans voor het eerst in de adolescentie gebruikt. Soms (maar meestal niet) leidt dit tot chronisch gebruik, met vaak sterk negatieve gevolgen voor de lichamelijke en psychische gezondheid.
Vooral het relatief vroeg beginnen met roken, blowen en alcoholgebruik gaat gepaard met een verhoogd risico op (mentale) gezondheidsproblemen, onconventioneel gedrag, vroegtijdig van school gaan, en middelenmisbruik. In trails zijn diverse vragen rond het gebruik en misbruik van deze middelen onderzocht. Enkele voorbeelden: 1. Hangt het niveau van het stresshormoon cortisol van de jongeren samen met de kans op vroeg gebruik van deze middelen? Antwoord: ja voor roken, nee voor alcoholgebruik.
Voor cannabisgebruik geldt: lagere cortisolwaarden, met name in de ochtend, voorspellen een hoger risico op het voor het eerst roken van een joint op jonge leeftijd. 2. Een van de voorspellers van vroeg beginnen met blowen, is het roken van sigaretten. Het blijft echter de vraag waarom sommige jongeren het wel houden bij een sigaret, terwijl anderen de overstap maken naar een joint. Het blijkt dat jongeren die vroeg beginnen met roken meer dan vier keer zoveel kans hebben om ook vroeg te beginnen met blowen. Dit traject van middelengebruik komt vaker voor bij jongeren met een temperament dat neigt naar exploratief gedrag. De overstap van roken naar blowen wordt daarentegen minder snel gemaakt door jongeren die, met name in sociaal opzicht, meer geremd zijn.
doel Vergroten van inzicht in de oorzaken en gevolgen van het gebruik van middelen, met name  softdrugs, om misbruik effectief te voorkomen.