achtergrond Tijdens de puberteit vinden er veel veranderingen plaats waar jongeren met autismespectrumstoornissen (ass) vaak moeite mee hebben. De lichamelijke ontwikkeling verloopt zoals bij anderen, terwijl zij op sociaal-emotioneel gebied vaak achterblijven. Dit kan leiden tot onbevredigde verlangens naar relaties en intimiteit, maar ook tot grensoverschrijdend gedrag en slachtofferschap. Helaas is gedegen wetenschappelijk onderzoek op dit gebied slechts beperkt voorhanden.
doel Naast een onderzoek naar de psychoseksuele ontwikkeling van jongeren met ass in het Erasmus mc, vindt momenteel bij Yulius onderzoek plaats naar de effectiviteit van een bij deze ggz-instelling ontwikkelde Ik Puber-training, die jongeren met ass begeleidt in hun psychoseksuele ontwikkeling.
methoden Middels voor- en nametingen wordt de effectiviteit van deze training gemeten met behulp van een speciale vragenlijst naar psychoseksuele ontwikkeling, de Teen Transitions Screen, met thema’s als lichamelijke ontwikkeling, vriendschap, liefde en toekomstdromen, naast gestandaardiseerde lijsten (srs, cbcl, cbsa) en andere instrumenten (ados-g, adi-r, familiekenmerken). Ook wordt er een kennistoets op het gebied van psychoseksualiteit bij de jongeren afgenomen.
resultaten Voorlopige resultaten laten zien dat de ouders weinig kennis lijken te hebben over de psychoseksuele en puberteitsontwikkeling van hun kind, terwijl zij zich wel veel zorgen maken, vooral met betrekking tot weerbaarheid en mogelijkheden tot een relatie. De jongeren zelf tonen beperkte kennis op het gebied van psychoseksualiteit en lijken vaardigheden te missen om hun psychoseksuele behoeften vorm te kunnen geven. Kwalitatief evalueren ouders en jongeren de Ik Puber-training als positief. Op korte termijn worden meer (kwantitatieve) resultaten verwacht.
conclusie Tot op heden is beperkte kennis aanwezig over de psychoseksuele ontwikkeling van jongeren met een autismespectrumstoornis. Voorlopige resultaten van het huidige onderzoek geven aan dat deze jongeren en hun ouders problemen en zorgen ondervinden op dit gebied en dat de Ik Puber-training hier mogelijk een rol in kan spelen.