achtergrond Wetenschappelijk onderzoek in de psychiatrie richt zich, simpel gesteld, op drie vragen: 1. wat zijn de kenmerken van een ziekte of stoornis (ziekteleer), 2. hoe ontstaat deze ziekte en waardoor (ethiopathogenese), 3. wat kunnen we er aan doen (behandeling)? Om de laatste vraag goed te kunnen beantwoorden, is de gerandomiseerde gecontroleerde trial (rct) de gouden standaard. Deze methodiek heeft voor- en nadelen. Zo is het de enige goede manier waarmee kan worden vastgesteld of behandeling A beter is dan behandeling B. Anderzijds is de methode patiëntonvriendelijk en leert deze ons vooral iets over behandelingen op groepsniveau.
doel Het doel van deze presentatie is het evalueren van de voor- en nadelen van de rct. Daarnaast wordt ingegaan op de mogelijkheden die een rct biedt om, behalve over behandelingseffectiviteit, toch ook kennis te vergaren over ziekteleer en ethiopathogenese.
methoden Gebruik wordt gemaakt van de gegevens en ervaringen die werden opgedaan binnen de Delta-studie, een rct met als doel om bij patiënten met recidiverende depressie de kosteneffectiviteit van een cognitieve interventie vast te stellen met als primaire uitkomstmaat nieuwe recidieven.
resultaten Als inleiding op de overige sprekers wordt een aantal van de genoemde thema’s besproken.
conclusie De Delta-studie is een fraai voorbeeld van een rct die niet alleen kennis over kosteneffectiviteit heeft opgeleverd, maar tevens klinisch relevante kennis over een groot aantal andere interessante zaken zoals beloop, voorspellers voor beloop, therapietrouw, persoonlijkheid, cognitieve stijl, geheugen en neurobiologie. Een aantal van deze thema’s zal door de sprekers in dit symposium worden uitgewerkt.