achtergrond Depressieve en angstklachten bij ouderen worden gekarakteriseerd door een hoge prevalentie, een ongunstig beloop en een verminderde levenskwaliteit. Ze worden geassocieerd met een verhoogde zorgvraag, aanzienlijke economische consequenties en bovenmatige sterftecijfers. Depressieve en angstklachten bij ouderen vormen de grootste risicofactor voor het ontwikkelen van een volwaardige depressie of angststoornis. Bij veel ouderen blijft de problematiek onopgemerkt en bovendien lijken de huidige behandelingen niet zo effectief te zijn als we zouden willen. Daarom is er een grote behoefte aan effectieve preventieprogramma’s.
doel Het bepalen van de effectiviteit en haalbaarheid van een geïndiceerd depressie- en angstpreventieprogramma voor ouderen.
methoden 170 ouderen (75+) met subklinische depressie of angst werden gerandomiseerd tussen een stapsgewijs zorgprogramma (n = 86) of gebruikelijke zorg (n = 84). Het zorgprogramma bestond uit vier fasen; 1. watchful waiting, 2. op cognitieve gedragstherapie gebaseerde bibliotherapie, 3. het aanleren van een op cognitieve gedragstherapie gebaseerde probleem-oplosmethode en 4. een (terug)verwijzing naar de huisarts om een eventuele medicamenteuze aanpak te bespreken. Primaire uitkomst was de cumulatieve incidentie, na twee jaar, van een depressie of angststoornis die voldoet aan dsm-iv-criteria zoals vastgesteld door middel van het Mini International Neuropsychiatric Interview (mini). resultaten De interventie halveerde de incidentie van (dsm-iv) depressieve en angststoornissen.
conclusie Een stapsgewijze benadering van preventie van depressie en angst bij ouderen halveerde het risico op het ontwikkelen van een depressie of angststoornis na een jaar, bleek kosteneffectief te zijn en de gunstige effecten bleken aan te houden gedurende 24 maanden.
De (kosten)effectiviteit en haalbaarheid van het bestudeerde programma vormen de basis van het implementatieprogramma ‘Levenslust’ gericht op een betere toegang tot zorg en behandeling voor depressieve ouderen. Dit programma zal nader worden toegelicht tijdens de presentatie.