achtergrond Sinds 1995 zijn er verschillende pogingen gedaan om handvatten te bieden om verschillende vormen van therapieresistente depressie te onderscheiden. Idealiter wordt er een internationaal stageringmodel ontwikkeld dat klinisch eenvoudig toepasbaar is, dat betrouwbaar is af te nemen en waarmee ook de kans op verdere verbetering wordt aangegeven (predictieve validiteit). Internationale toepassing van een dergelijk model zal ook de generaliseerbaarheid van behandelstudies bij therapieresistentie vergroten.
doel Literatuuroverzicht van stageringmodellen.
methoden Een systematisch literatuuroverzicht waarin is gezocht naar modellen voor stagering van therapieresistente depressie en/of onderzoek naar de validiteit ervan. Studies over de behandeling van therapieresistentie werden uitgesloten.
resultaten Met het systematische literatuuroverzicht zijn vier modellen voor therapieresistentie gevonden: het Thase en Rush-model, het European Staging Model, het Massachusetts General Hospital Staging Model en het Maudsley Staging Model. Hierbij is een evolutie zichtbaar van eenvoudige stagering op basis van het aantal gebruikte antidepressiva naar een meer multidimensionele benadering waarin ook ernst en duur van de episode als factoren worden opgenomen. Er is geen onderzoek naar betrouwbaarheid en zeer beperkt onderzoek beschikbaar naar de predictieve eigenschappen van deze modellen. Het Maudsley Staging Model komt vooralsnog als beste naar voren.
conclusie Ondanks de ontwikkeling van pragmatische stageringmodellen met enige empirische onderbouwing is het onvoldoende duidelijk of op basis van de bestaande stageringmodellen de meest adequate inschatting van therapieresistentie kan worden gemaakt, en moeten de bestaande modellen verder gevalideerd worden.