achtergrond In het Tijdschrift voor Psychiatrie wordt de laatste tijd gediscussieerd over de identiteit van de psychiater. Aan de basis van de professionele identiteit als medisch specialist, ligt een meer fundamentele identiteit, namelijk die van steunfiguur. Het belang van de therapeutische relatie dreigt, in een psychiatrie die zich concentreert op stoornisspecifieke richtlijnen, het oog verloren te worden. De steunende aspecten in ons werk - een essentieel onderdeel van onze praktijkvoering - verdienen meer aandacht, ook in de literatuur.
doel Op basis van een overzicht van de literatuur in verband met steungevende psychothera-pie, en een integratie hiervan met de psychoanalytische visies van Winnicott en Kohut, wordt persoonlijke reflectie gegeven over diverse aspecten van de ondersteunende basishouding. Dit wordt gevolgd door een samenvatting van de actuele evidentie van de effectiviteit van de basiselementen van de therapeutische relatie.
methode De handboeken en overzichtsartikelen in verband met steungevende psychody-namische psychotherapie sinds 1980 werden systematisch nagegaan. Verder werd het werk Winnicott en van Kohut grondig onderzocht in verband met hun bijdrage betreffende de therapeutische relatie. conclusie Steun is tegemoetkomen aan een illusie die door de patiënt gecreëerd wordt het opvangen van desillusies. Steun omvat het hanteren van narcistische overdrachten. Tevens wordt op een specifieke manier omgegaan met overdracht en tegenoverdracht. Ook is steun bevredigen van pre-oedipale behoeften binnen de grenzen van de professionele rol. De rol steunfiguur omvat drie aspecten: men verzorgt het kleine kind in de patiënt, men coacht hem een volwassene waarbij men de realistische relatie en de alliantie bewaakt, men overleeft de aanslagen vanuit het tirannieke deel van de patiënt door te confronteren en grenzen te stellen. psychotherapeutische opleiding laat toe dit op een consistente wijze te doen.