achtergrond Psychofarmaca worden altijd voorgeschreven in het kader van een therapeutische relatie. Uit onderzoek blijkt dat de invloed van de kwaliteit van die relatie op het effect van de medicatie aanzienlijk is en minstens zo groot als bij psychotherapie het geval is.
Net als in de farmacokinetiek kunnen ook in de psychodynamiek verschillende processen worden onderscheiden die hierbij een rol spelen.
doel Het leren onderscheiden van relevante factoren van de therapeutische relatie die er toe bijdragen het effect van farmacotherapie bij persoonlijkheidsstoornissen te optimaliseren.
methoden Presentatie van onderzoeksgegevens en enkele korte illustraties over de kenmerken van de therapeutische relatie bij farmacotherapie.
resultaten Het blijkt dat niet alleen patiëntfactoren, maar ook kenmerken van de psychiater van invloed zijn op de therapeutische relatie en het effect van farmacotherapie. Het is aannemelijk dat dit mede verklaard wordt door een verschil in interpersoonlijke competenties en psychotherapeutische vaardigheden tussen psychiaters. Voorts zijn er aanwijzingen dat een gecombineerde behandeling van  farmacotherapie en psychodynamische gespreksvoering door de psychiater het meest effectief is. Dat is onder meer aangetoond bij patiënten met een borderlinepersoonlijkheidsstoornis.
conclusie In farmacotherapie spelen psychodynamische processen op verschillende wijze een rol. Het is van belang deze te identificeren en dat kan handvatten geven om de effectiviteit van  farmacotherapie bij persoonlijkheidsstoornissen te optimaliseren.