‘0% wetenschap’ pronkt trots op de omslag. Dit is een boek voor doeners, mensen die uit overtuiging gekozen hebben voor de behandeling van langdurige ernstige psychiatrische aandoeningen bij patiënten. Zulke doeners zijn er veel, zoals blijkt uit het toenemend aantal (functie-)assertive community treatment(act)-teams in Nederland en de toenemende belangstelling hiervoor in Vlaanderen. En het moet gezegd, dit boek voorziet absoluut in een behoefte. Als ervaringsdeskundige in het behandelen van ernstige psychiatrische aandoeningen sinds jaar en dag kan ik zeggen dat het lezen een feest van herkenning was van inzichten en vaardigheden die ik me door schade en schande eigen heb gemaakt. ‘Had ik dit boek maar 10 jaar geleden al gehad’, ging meerdere malen door me heen. Ik raad het dan ook een ieder aan die in dit vak gaat werken. Het boek is geschreven vanuit de ervaring van het Amsterdamse Rehabteam, dat wordt beschreven als een dynamisch team met gedreven medewerkers. In een vlot geschreven kookboekstijl, die me af en deed denken aan Jamie Oliver, wordt streetwise beschreven wat je wel en vooral niet moet doen bij de behandeling van ernstige psychiatrische aandoeningen. De belangrijkste inzichten staan er ook nog eens in als ‘tegelwijsheden’ De lay-out past daarbij. Net als in roddelbladen wordt de lezer duidelijk gemaakt wat belangrijk is door deze passages cursief of onderstreept in een andere kleur te plaatsen. Niet lullen, maar poetsen is het motto. Vele tips en trucs worden gegeven om dit werk goed en met plezier te doen. Het wordt evengoed duidelijk dat de auteurs hun kennis niet alleen op straat hebben opgedaan en dat ze goed op
de hoogte zijn van relevante ontwikkelingen op het gebied van farmacotherapie, psychologische interventies en verslaving. Het is een oude traditie in een nieuw hip jasje:
het vak als ambacht dat wordt overgedragen door een leermeester. Hier dreigt wel het gevaar dat we allerlei meningen van de auteurs als waarheden overnemen. Om een paar voorbeelden uit dit boek te noemen: iemand met adhd is nooit oordeelsonbekwaam (pag. 101), een psychoticus is zelden in de war (tegelwijsheid op pagina 101) en mensen met een misbruikende persoonlijkheidsstoornis moet je uitsluiten van bemoeizorg (pagina 36). De behandeling van ernstige psychiatrische aandoeningen verdient naast de herontdekking van het ambacht ook veel meer onderzoek naar de effectiviteit van wat we doen. Anders wordt het weer een ideeënvak waarin we zaken aan moet nemen op persoonlijk gezag. Dus wat mij betreft: 100% ambacht en 100% wetenschap.

R. Keet