achtergrond De invoering van de code V62.89 'Religieus of geestelijk probleem' in de dsm-iv berustte op een uitgebreide en goed gedocumenteerde studie van de literatuur en onderzoeksgegevens, die wezen op het frequent voorkomen van religieuze en spirituele factoren in de klinische praktijk, op onvoldoende kennis en vaardigheden van clinici, en op de noodzaak van een diagnostische categorie om onderzoek en training te stimuleren.
doel Inmiddels werd in navolging van de Research Agenda for dsm-v het onderzoek vervolgd met onder meer reviews van de innovaties in dsm-iv. Het onderzoek dat daarop volgde, had als doel te formuleren welke impact religieuze en spirituele factoren hebben op de grote diagnostische categorieën, op de fenomenologie van symptomen en verschijnselen van psychiatrische stoornissen, het beloop, de uitkomst en prognose.
methoden Op grond van de beschikbare onderzoeksgegevens wordt een overzicht gegeven van de religieuze en spirituele aspecten in relatie tot psychotische stoornissen, depressie, angst en persoonlijkheidsstoornissen met het oog op dsm-v.
resultaten Voor alle huidige diagnostische categorieën geldt dat de criteria systematisch verwijzing naar religieuze en spirituele aspecten vermijden. Uit onderzoek is evenwel duidelijk dat de biologische, psychologische, socioculturele en religieuze/spirituele invalshoeken complementair zijn in diagnostiek en behandeling.
conclusie De nieuwe dsm-v zal duidelijk(er) moeten zijn wat betreft criteria die onderscheid maken tussen authentieke religieuze en spirituele ervaringen én psychopathologie, zal meer expliciet aandacht moeten geven aan existentiële en morele aspecten van menselijke ervaring. De presentatie en het beloop van psychiatrische stoornissen worden, zoveel is wel duidelijk, mede gemedieerd door religieuze en spirituele overtuigingen en praktijken.