achtergrond cva's, vasculaire risicofactoren, leeftijd en depressie zijn de belangrijkste bekende en onderzochte risicofactoren geassocieerd met de ziekte van Alzheimer en andere dementievormen. De rol van sociale en individuele risicofactoren (zoals eenzaamheidsgevoelens) en een mogelijk verband met de ontwikkeling van dementie zijn veel minder goed onderzocht.
doel Onderzoeken of eenzaamheidsgevoelens geassocieerd zijn met de ontwikkeling van dementie in een prospectieve cohortstudie (amstel, Amsterdam Study of the Elderly) onder 2173 in het onderzoek deelnemende ouderen in de leeftijd van 65-84 jaar.
methoden Gevoelens van eenzaamheid werden vastgesteld bij het begin van de studie. Bij alle 2173 deelnemers werd na drie jaar onderzocht of zij dementie hadden ontwikkeld. Een logistische regressieanalyse werd gebruikt voor eenzaamheidsgevoelens en het risico op dementie na drie jaar follow-up. Er werd gecontroleerd voor sociale isolatie - gedefinieerd als niet (langer) getrouwd, alleenwonend en het ontbreken van sociale steun -, sociodemografische factoren (leeftijd, geslacht en opleidingsniveau), depressie, vasculaire risicofactoren (ischemische hartziekten, cerebrovasculaire ziekten, diabetes, hypertensie), andere medische condities (respiratoire ziekten, de ziekte van Parkinson en een voorgeschiedenis van traumatisch hersenletsel), cognitief functioneren en functionele beperkingen.
resultaten Eenzaamheidsgevoelens werden vastgesteld bij 433 (19,9%) deelnemers. In de follow-upperiode ontwikkelden 158 (7,3%) ouderen een klinisch relevante dementie. Logistische regressieanalyse liet zien dat na correctie voor alle potentieel met dementie geassocieerde factoren, deelnemers met eenzaamheidsgevoelens een verhoogd risico hadden op de ontwikkeling van dementie (or 1,70; 95%-bi 1,11-2,62)
conclusie Eenzaamheidsgevoelens zijn geassocieerd met een verhoogd risico op de ontwikkeling van dementie en kunnen op latere leeftijd beschouwd worden als een belangrijke risicofactor die onafhankelijk van sociale isolatie, depressie, vasculaire risicofactoren en andere potentiële risicofactoren, geassocieerd met de ontwikkeling van dementie, aandacht verdient. Een beter begrip van de achtergronden van eenzaamheidsgevoelens kan ons helpen om de prognose te verbeteren van ouderen die risico lopen om dementie te ontwikkelen.