achtergrond Middelengebruik komt frequent voor bij cliënten die acuut opgenomen worden op een gesloten opnameafdeling. Naarmate er meer sprake is van acute problematiek worden er meer middelengerelateerde psychiatrische diagnoses gesteld. Met name als middelengebruik recent heeft plaatsgevonden gaat dit vaak gepaard met het optreden van een psychotische stoornis. Herkennen van middelengebruik is van groot belang omdat zowel de ernst van het toestandsbeeld als het beloop negatief worden beïnvloed. Uit onderzoek blijkt dat cliënten die middelen gebruiken hun eerste psychotische episode op jongere leeftijd krijgen. Deze episoden verlopen ernstiger onder slechtere sociale omstandigheden vergeleken met cliënten die geen middelen gebruiken.
doel Onderzoeken in welke mate middelengebruik een pregnante rol speelt in de klinische behandeling van cliënten die opgenomen zijn op een gesloten afdeling en bij wie sprake is van comorbiditeit van middelengebruik.
methoden Cliënten die in de periode van zes maanden door de crisisdienst verwezen werden naar de gesloten opnameafdeling van een grote ggz-instelling en bij wie sprake was van comorbiditeit van middelengebruik werden gevolgd. Retrospectief vond dossieronderzoek plaats. Er werd vastgesteld in hoeverre het middelengebruik een factor van belang speelde in de klinische behandeling en of het middelengebruik van invloed was op de keuze van vervolgbehandeling of nazorg na opname.
resultaten In de periode april tot en met september 2009 werden zestig cliënten opgenomen door de crisisdienst. Bij 65% van deze cliënten was ten tijde van opname dan wel in de voorgeschiedenis sprake van middelengebruik. Bij slechts 25% van deze groep cliënten bleek dat middelengebruik een factor van belang was in de klinische behandeling dan wel de nazorg.
conclusie Ondanks het feit dat acuut opgenomen cliënten veelal bekend zijn met middelengerelateerde psychiatrische stoornissen is er in de klinische behandeling vaak weinig aandacht voor middelengebruik. Middelengebruik blijft hierdoor een belangrijke onderhoudende factor voor het optreden van psychiatrische stoornissen.