achtergrond Stemmingsinstabiliteit is een veelvoorkomend verschijnsel bij patiënten met een borderlinestoornis, maar ook het kernsymptoom bij bipolaire stoornissen. Vooral bij patiënten met (ultra-) rapid cycling wordt vaak de vraag gesteld: 'Is het eigenlijk geen borderline?'
doel Het inventariseren van borderlinekenmerken in een groot naturalistisch gevolgd cohort van patiënten met een bipolaire stoornis, en deze relateren aan een rapid cycling-beloop.
methoden Bij patiënten met een bipolaire stoornis werd bij intake een dsm-iv-persoonlijkheidsvragenlijst (pdq4+) afgenomen, waaronder de kenmerken van de borderlinepersoonlijkheidsstoornis (bps). In het jaar daarop werden met dagelijkse metingen op een LifeChart de stemmingsfluctuaties bijgehouden. Wij onderzochten het verband tussen borderlinekenmerken en prospectieve episodefrequentie, zowel categorisch als dimensioneel. resultaten Van de 509 patiënten (405 bp-i; 104 bp-ii) hadden 199 (39%) een rapid cycling (rc) beloop. Van de patiënten met rc voldeden 98 (49,2%) aan meer dan vijf van de criteria voor bps, evenals 72 (23,2%) van de non-rc (p < 0,000). De volgende borderlinekenmerken bij baselinemeting namen geleidelijk toe met de prospectief gemeten episodefrequentie: verstoord zelfbeeld, impulsiviteit, automutilatie/suïcidaliteit en stemmingsinstabiliteit. De overige kenmerken (verlating voorkomen, instabiele interpersoonlijke relaties, chronisch gevoel van leegte, intense woede, paranoïdie/ dissociatie) kwamen relatief weinig voor en hadden geen verband met episodefrequentie. Deze verbanden zullen in de presentatie met grafieken worden toegelicht.
conclusie Het vaak geopperde verband tussen de bps en rapid cycling berustte in dit cohort van patiënten met een bipolaire stoornis voornamelijk op stemmingsgerelateerde symptomen. Beperking: er werden geen patiënten met een primaire diagnose bps onderzocht.