achtergrond Een van de kernproblemen van de borderlinepersoonlijkheidsstoornis (bps) is een verstoorde emotieregulatie, die zich met name uit in emotionele hyperreactiviteit en verhoogde amygdalaresponsiviteit (Linehan e.a. 2007). Huidige theorieën over bps opperen dat deze verhoogde emotionele responsiviteit een verstorende invloed kan hebben op het cognitief functioneren van bps-patiënten (Fertuck e.a. 2006). Tevens zijn er indirecte aanwijzingen dat dissociatieve reacties deze hyperreactiviteit bij bps kunnen dempen, maar tegelijkertijd de cognitieve functies verstoren.
doel Onderzoeken wat de invloed is van afleidende emotionele plaatjes op cognitief functioneren bij patiënten met bps met versus zonder dissociatieve verschijnselen versus gezonde controlecontrolepersonen.
methoden Met behulp van beeldvormend hersenonderzoek (fmri, 3T) is de neurale activiteit onderzocht bij medicatievrije bps-patiënten met een geschiedenis van interpersoonlijk trauma (n = 22, waarvan n = 11 met dissociatie en n = 11 zonder dissociatie) en een controlegroep (n = 22) tijdens het uitvoeren van een emotionele sternberg- werkgeheugentaak. Hierbij werden deelnemers tijdens de taak afgeleid door taakirrelevante emotionele en neutrale plaatjes. bps-patiënten en controlepersonen waren gematcht op leeftijd, opleidingsniveau en iq. resultaten In vergelijking met de controlegroep waren bps-patiënten trager tijdens de werkgeheugentaak, met name wanneer ze werden afgeleid door emotionele plaatjes. Tevens vertoonden bps-patiënten verhoogde amygdala-activatie ten opzichte van controlepersonen tijdens de emotionele plaatjes. Opvallend was dat de amygdalahyperresponsiviteit bij bps-patiënten die dissocieerden tijdens het onderzoek, sterk gedempt was en niet verschilde van die van de controlegroep.
conclusie De bevindingen van verhoogde amygdala-activatie en verminderde werkgeheugenprestatie bij bps-patiënten sluit aan bij het idee dat emotionele hyperresponsiviteit een verstorende invloed heeft op het cognitief functioneren van bps-patiënten. Tevens zijn er duidelijke aanwijzingen dat dissociatie bij bps-patiënten een sterk dempende invloed heeft op de hyperresponsiviteit van de amygdala.