achtergrond Farmacotherapie maakt een essentieel deel uit van het behandelarsenaal van de psychiater. De psychiater adviseert daarbij zijn patiënten over het gebruik van psychofarmaca. Het komt regelmatig voor dat naast degelijke voorlichting aan patiënten hierbij de nodige overredingskracht moet worden aangewend. Het is voor de geloofwaardigheid van de psychiater, en daarmee voor de behandeling, van groot belang dat de patiënt erop kan vertrouwen dat de psychiater zich in zijn behandeladviezen uitsluitend door gedegen en onafhankelijke kennis laat leiden en geen ander belang dan het welzijn van de patiënt voor ogen heeft. De omgang van alle artsen met de farmaceutische industrie wordt wereldwijd in toenemende mate maatschappelijk kritisch bekeken, vanwege mogelijke beïnvloeding van het voorschrijfgedrag en de diagnostiek. Omdat het met name over psychofarmaca gaat, geldt dit juist voor de psychiatrie, en de schijn van beïnvloeding zou haar geloofwaardigheid kunnen ondermijnen. Natuurlijk bestaat er een productieve samenwerking tussen arts en industrie op het gebied van de ontwikkeling van nieuwe psychofarmaca en daar dient kritisch naar gekeken te worden. Maar ook van de rest van de beroepsgroep zou een bepaalde mate van distantie ten opzichte van de industrie mogen worden verwacht. De vraag is of het noodzakelijk is dat de informatie die voor de uitoefening van hun vak noodzakelijk is via de marketing van de industrie wordt ontvangen. Daarvoor zijn andere goede bronnen beschikbaar, waaronder de geaccrediteerde bijscholingsactiviteiten. Door het ontvangen van gunstbetoon kunnen psychiaters onderdeel worden van een beïnvloedingsstrategie, die zowel generieke als specifieke negatieve beeldvorming heeft, en die in de uiterlijke vormen (bijvoorbeeld pennen en post-it's met namen van psychofarmaca erop) de schijn van belangenverstrengeling bij patiënten oproept. Om de toets der kritiek te kunnen doorstaan en de geloofwaardigheid te behouden moeten de volgende begrippen centraal staan voor de psychiater in zijn verhouding tot de farmaceutische industrie: kritische distantie-integriteit-transparantie (kit). Dit geldt zowel voor de individuele psychiater als voor de NVvP als beroepsorganisatie. Het bestuur van de NVvP acht het wenselijk om zich, ter aanvulling op de bestaande gedragscode, in samenspraak met haar leden(raad) en relevante gremia binnen en buiten de vereniging, te beraden op een nadere invulling van bovengenoemde kernbegrippen. Daarbij dient onderscheid gemaakt te worden tussen wetenschappelijk onderzoek, algemene praktijkvoering en de opstelling van de NVvP.
vorm Het bestuur zal in deze discussiegroep (aan de hand van voorbeelden/stellingen) in debat gaan met deelnemers om te komen tot een onderbouwde stellingname en een basis voor verder beleid. De discussiegroep is bedoeld voor alle psychiaters en aios/anios die werken aan wetenschappelijk onderzoek en in die hoedanigheid contact hebben met de farmaceutische industrie. Het bestuur wil in samenspraak met hen nadenken over de wijze waarop de huidige transparantie publiekelijk zichtbaar gemaakt kan worden en verder kan worden vergroot. Tevens kan worden geformuleerd hoe betrokkenheid van de psychiater bij wetenschappelijk onderzoek gepaard kan gaan met distantie tot de marketinginspanning van de industrie. Onbesproken gedrag ten aanzien van deze omgang met de industrie is van belang voor de psychiater-onderzoeker zelf, wiens integriteit op het spel kan staan, en voor de totale beroepsgroep, die alle belang heeft bij zuivere richtlijnen en transparante, integere en betrouwbare opinion leaders. Bij dit debat zullen ook opinion leaders worden betrokken, die niet direct onderzoeker zijn, maar aan wie wel met regelmaat door de industrie wordt gevraagd een boodschap te verkondigen.
leerdoel 1. Verhelderen van de voetangels en klemmen bij het omgaan met de farmaceutische industrie in het kader van onderzoeksprojecten. 2. Verhelderen van de eigen en andere meningen over dit thema. 3. (Pogen te) komen tot consensus over de gewenste opstelling van de beroepsgroep.