achtergrond De meeste asielzoekers met psychiatrische problemen kunnen gelukkig ambulant behandeld worden. Alleen in uitzonderingsgevallen is klinische zorg nodig.
doel In de presentatie zal duidelijk gemaakt worden dat ook bij patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen de maatschappelijke context van groot belang is, zeker bij asielzoekers en vluchtelingen.
methoden Vanuit de klinische praktijkervaring zal het belang van contextgericht denken toegelicht worden. Reden en doel van (korte) klinische opnames in een gespecialiseerde setting zullen toegelicht worden.
resultaten Binnen de psychiatrie wordt vaak gedacht dat de maatschappelijke context er minder toe doet bij patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen zoals schizofrenie. Voor asielzoekers gaat dat niet op. De maatschappelijke en sociale context speelt ook bij chronisch psychotische asielzoekers een grote rol, zowel bij het ontstaan als bij het beloop van hun klachten. Wanneer hier geen rekening mee wordt gehouden, belemmert dit adequate diagnostiek. Ook de behandeling kan geschaad worden als daarin niet contextgericht gedacht en gehandeld wordt. Vaak krijgen patiënten allerlei combinaties van psychiatrische medicijnen voorgeschreven die op termijn een forse gezondheidsschade kunnen opleveren. Omdat dit soort behandelingen onvoldoende helpt, duren de opnames vaak ook veel te lang; hierdoor ontstaat extra schade omdat de patiënten steeds passiever en afhankelijker worden waardoor hun kans op ontslag alleen maar kleiner wordt. Maatschappelijke en sociale interventies helpen vaak beter bij deze patiëntengroep, maar vergen wel een grondige kennis van de specifieke context waarin asielzoekers in Nederland verkeren.
conclusie Gespecialiseerde klinische zorg voor asielzoekers heeft vooral meerwaarde als het gaat om aanvullende diagnostiek en als het gaat om relatief korte opnames waarin de schade van eerdere medicalisering en hospitalisatie zo veel mogelijk wordt vermeden en bestreden en de zelfredzaamheid van de asielzoeker wordt bevorderd door voldoende aandacht voor zijn specifieke maatschappelijke context.