achtergrond Autisme is een pervasieve ontwikkelingsstoornis met beperkingen in de sociale interactie, communicatie en rigide-stereotiep gedrag. De beperkingen in de communicatie worden met name gekenmerkt door pragmatische stoornissen, terwijl semantiek en syntaxis veel minder zijn aangedaan. De neurologische basis van deze stoornissen is echter nog niet bekend.

methode Functionele magnetic resonance imaging (fmri) werd uitgevoerd op het f.c. Donders Centrum in Nijmegen bij 19 12-18-jarigen met autisme en 26 controlepersonen die waren gematcht op leeftijd, geslacht en iq. Fmri-scans werden gemaakt terwijl de participanten luisterden naar zinnen met sociale schendingen, semantische schendingen, feitelijke schendingen en controlezinnen.

resultaten Bij de sociale schendingen werd bij de controlepersonen activatie van de linker gyrus frontalis inferior (Broca's gebied) gevonden die niet aanwezig was bij de deelnemers met autisme (p < 0,05 na correctie voor meerdere vergelijkingen). In de linker pariëtale-occipitale overgang werd een grotere activatie gevonden voor semantische schendingen en een kleinere activatie voor gewone zinnen in de autismegroep (p < 0,05 na correctie voor meerdere vergelijkingen).

conclusie De afwezige activatie van Broca's gebied in de autismegroep past bij de gebrekkige pragmatische vaardigheden bij mensen met autisme. Broca's gebied functioneert als een integrerende entiteit die informatie van verschillende domeinen met elkaar koppelt, wat nodig is voor het opmerken van sociale schendingen. De afwijkende pariëto-occipitale activatie tijdens verschillende auditieve taken in de autismegroep duidt op afwijkende en mogelijk onderontwikkelde functionele verbindingen tussen de temporale en occipitale schors en past binnen theorieën over afwijkende connectiviteit bij autisme.