achtergrond Comorbiditeit van depressie en persoonlijkheidsstoornis komt frequent voor in de dagelijkse praktijk; gemiddeld twee derde van de depressieve patiënten heeft daarnaast een of meerdere vormen van persoonlijkheidsstoornissen. Ook blijkt juist bij de behandeling van deze extra kwetsbare groep patiënten de depressie minder gauw in remissie te komen en is er vaker sprake van recidivering en chroniciteit. Het is dan ook vanuit preventief perspectief van belang om predictoren te identificeren, zowel in positieve als in negatieve zin, voor het welslagen van de behandeling.

doel Een overzicht bieden van positieve en negatieve predictoren voor het resultaat van de verschillende vormen van behandeling voor de depressieve stoornis wanneer er tevens sprake is van een of meerdere vormen van persoonlijkheidsstoornissen.

methode Systematische review van de literatuur aangaande dit onderwerp; vervolgens wordt een overzicht geboden van de predictoren in positieve en in negatieve zin bij de verschillende vormen van behandeling.

resultaten Er blijkt in de literatuur en op grond van eigen klinisch onderzoek een aantal robuuste predictoren voor het welslagen van de verschillende behandelmodaliteiten te bestaan, zowel in positieve als in negatieve zin.

conclusie Ter preventie van het steeds frequenter voorkomende falen van de behandeling van comorbide depressie en persoonlijkheidsstoornis, is het van belang om bij welke vorm van behandeling dan ook rekening te houden met aangetoonde predictoren in negatieve en positieve zin. Door hier in de behandeling gericht aandacht aan te besteden, zal voorkomen kunnen worden dat de aandoeningen nodeloos persisteren dan wel chronisch worden of recidiveren.