achtergrond In allerlei onderzoek is aangetoond dat een veilige of autonome gehechtheid en een goed vermogen tot mentaliseren uitermate belangrijke factoren zijn in de preventie van psychiatrische stoornissen c.q. persoonlijkheidsstoornissen in de jeugd en ook op latere leeftijd. Daarnaast blijkt het verbeteren van het vermogen tot mentaliseren een duidelijke plaats te hebben bij de behandelvormen van met name persoonlijkheidsproblematiek. Onder mentaliseren wordt verstaan: de impliciete en expliciete vaardigheid te kunnen nadenken over wat er in ons eigen hoofd omgaat en in dat van een ander.

doel Begrip van de ontwikkeling van mentaliseren, in het perspectief van veilige en onveilige gehechtheidsrepresentatie, alsook de relatie ervan met preventie van psychiatrische stoornissen op latere leeftijd; daarnaast oriëntatie op de toepasbaarheid en effectiviteit van de vanuit dit theoretisch kader afgeleide (evidence-based) behandelvorm, Mentalization Based Treatment (mbt), bij patiënten met een borderlinepersoonlijkheidsstoornis.

methode In dit symposium wordt aan de hand van theorievoorbeelden en praktijkvoorbeelden het belang van het gehechtheidssysteem en het vermogen tot mentaliseren, in relatie tot psychische gezondheid en preventie besproken. De consequenties voor (de techniek van) de psychotherapeutische behandeling komen aan de orde. Ook wordt mbt besproken en worden recente effectstudies gepresenteerd.

conclusie Een veilige gehechtheid bevordert langs diverse lijnen de ontwikkeling van het vermogen tot mentaliseren, dat van een niet te onderschatten betekenis is bij preventie van (het ontstaan van) psychiatrische stoornissen.