achtergrond Uit verschillende beloopstudies blijkt dat een derde van de patiënten met een behandelde anorexia of boulimia nervosa terugvallen. Bij binge-eating disorder is terugval laag, maar het risico op het ontstaan van obesitas 39%.

doel Het doel van deze presentatie is na te gaan welke factoren gerelateerd zijn aan een verhoogde kans op terugval na behandeling van de eetstoornis.

methode Een zoekactie in PubMed met de trefwoorden: 'relapse'en 'eating disorders'.

resultaten Risicofactoren voor terugval bij anorexia nervosa en boulimie zijn beschreven zijn: aanhoudende verstoorde lichaamsbeleving, slecht algemeen psychosociaal functioneren, tentamen suicidii in voorgeschiedenis, eerdere behandelingen voor eetproblematiek, ernst van comorbide obsessieve-compulsieve symptomen, direct overmatig bewegen na ontslag, zwangerschap en laag lichaamsvetpercentage. De kwetsbaarste periode voor terugval is 0,5-1,5 jaar na afronding van de behandeling. Er is enige evidentie dat cognitieve gedragstherapie ná gewichtsherstel het risico op terugval verkleind.

conclusie Alhoewel er geen richtlijnen beschikbaar zijn voor terugvalpreventie, kunnen vanuit de literatuur en klinische ervaring wel een aantal aanbevelingen worden gedaan ten aanzien van de nazorg van eetstoornissen. Kennis van risicofactoren is nuttig om patiënten met mogelijke terugval in een zo vroeg mogelijk stadium te identificeren. Interventies die in een psychotherapeutische behandeling van eetstoornissen kunnen worden opgenomen zijn; vroege herkenning van voortekenen, leren omgaan met risicosituaties, leren leven met de mogelijkheid van terugval, instrueren van de omgeving en afspraken over de wijze waarop een snelle toegang tot hernieuwde hulpverlening kan plaatsvinden.