achtergrond Auditieve verbale hallucinaties (avh; het horen van stemmen zonder aanwijsbare externe bron) worden al sinds enkele millennia beschreven. Systematisch neurowetenschappelijk onderzoek naar deze fenomenen staat echter nog in de kinderschoenen. Nieuwe neuro-imagingtechnieken zoals functionele kernspinresonantie (fmri) stellen ons in staat een betere beschrijving te geven van de neurofysiologische correlaten van avh.

methode Met fmri is het mogelijk om bij individuen tot op de millimeter precies hersengebieden te onderscheiden waarvan de activiteit correleert met de subjectieve ervaring van avh. Het is waarschijnlijk dat verschillende typen hallucinaties verschillende fysiologische correlaten hebben. Dergelijke 'bronnen' van hallucinaties kunnen worden onderzocht in de ruimte (welke gebieden zijn betrokken) en in de tijd (op welke momenten zijn deze gebieden actief). Zodoende is het mogelijk om de fenomenologie van verbale auditieve hallucinaties te koppelen aan specifieke activatiepatronen in de tijd. In de toekomst zou fmri de diagnostiek van hallucinaties kunnen helpen verbeteren. In Parnassia Bavo Groep in Den Haag houden wij ons bezig met het lokaliseren van de neurofysiologische correlaten van verbale auditieve hallucinaties, door middel van nieuwe fmri-analysetechnieken (model-free analyses: probabilististic independent component analysis). Deze techniek maakt het mogelijk om hallucinatoire activiteit te lokaliseren zonder gebruik te maken van een voorgespecificeerd model. De voordelen hiervan zijn dat niet alleen de hallucinatiegerelateerde activiteit kan worden gevonden die men zoekt, maar ook signaalcomponenten waarnaar men niet op zoek was, maar die toch relevant kunnen zijn voor een beter begrip van de bronnen van hallucinaties (voorkomt positieve en negatieve selectiebias). Ook voor model-free analyses geldt dat de verschillende signaalcomponenten optreden op verschillende plaatsen in de ruimte en op verschillende momenten in de tijd.

resultaten Tijdens dit congres zullen de eerste resultaten van de model-free analyses worden getoond.