Misbruik en afhankelijkheid van psycho-actieve middelen (alcohol en drugs) is een frequente comorbide stoornis bij volwassenen met adhd. adhd blijkt een risicofactor in de ontwikkeling van verslaving op volwassen leeftijd, met name in combinatie met andere gedragsstoornissen (conduct disorder). Bij patiënten met adhd wordt de verslaving gekenmerkt door een ernstiger beloop, met vroeger begin van het middelengebruik, snellere overgang naar problematisch gebruik, en moeizamer bereiken en behouden van abstinentie. Omgekeerd zal het optreden van problematisch middelenmisbruik het verloop van adhd negatief beïnvloeden.

In deze lezing zal stilgestaan worden bij de ontstaansmechanismen van verslaving en de invloed die adhd daarbij kan hebben. Hierbij spelen genetische factoren een rol, naast de ontwikkelingsinteractie tussen de symptomen van adhd (zoals impulsiviteit) en de gevolgen van adhd (zoals slechte schoolresultaten), waardoor de kwetsbaarheid voor verslaving toeneemt. Besproken wordt welk effect behandeling van adhd hierbij kan hebben, en welke factoren hierbij verder nog van invloed kunnen zijn. Preventieve maatregelen zijn in ieder geval mogelijk, want actieve behandeling van adhd in de jeugd blijkt het risico op verslaving op volwassen leeftijd te verminderen.

Op basis van literatuurgegevens worden adviezen geformuleerd voor de identificatie van adhd-patiënten met een verhoogd risico op verslaving, en voor het toepassen van preventieve interventies, waaronder medicatie.