achtergrond De star*d-studie had als doel de effectiviteit van opeenvolgende stappen in de behandeling van depressie te onderzoeken in een representatieve populatie. In deze presentatie worden de belangrijkste resultaten van dit onderzoek besproken, met als vraag of ze consequenties moeten hebben voor de behandeling van depressie in Nederland.

methode Ambulant behandelde patiënten met een depressieve stoornis (n = 2876) ondergingen vier achtereenvolgende behandelingen van elk 12 weken, totdat remissie was bereikt. In stap 1 kregen alle patiënten citalopram. In de volgende stappen werden patiënten gerandomiseerd tussen verschillende opties: in stap 2 bupropionpreparaat met vertraagde afgifte (sr), sertraline, venlafaxine of additie met bupropion sr of met buspiron, in stap 3 mirtazapine, nortriptyline of additie met lithium of met tri-joodthyroxine (T3), en in stap 4 tranylcypromine of de combinatie van mirtazapine en venlafaxine met gereguleerde afgifte (xr).

resultaten Over het algemeen was de effectiviteit (gemeten via remissie en respons) beperkt, met geen verschil tussen de gerandomiseerde behandelingen in de diverse stappen. Wel werden sommige behandelingen beter getolereerd. De behandelingen met nortriptyline, lithiumadditie en tranylcypromine werden niet optimaal uitgevoerd.

conclusie De uitkomsten geven geen aanleiding de aanbevelingen voor de achtereenvolgende stappen in de Multidisciplinaire richtlijn Depressie te veranderen