Depressie is met een jaarprevalentie van 5% een veelvoorkomende ziekte en zeker de ernstiger vormen worden met farmacotherapie behandeld. Daartoe staat de psychiater een veelheid van antidepressiva ter beschikking. De effectiviteit van deze medicamenten is in het algemeen in kortlopend onderzoek (8 weken) bevestigd. De meeste richtlijnen adviseren selectieve serotonineheropnameremmers (ssri's) als eerste stap. Echter, slechts 30-50% van de patiënten bereikt een remissie van de klachten met het eerste medicament.

Bij 'nonrespons' bestaat de keuze uit de vervolgstrategieën switchen, augmenteren of combineren. De keuzes die hierin worden aanbevolen, berusten op weinig empirisch onderzoek, en vooral op farmacologische overwegingen ten aanzien van de door antidepressiva beïnvloede neurotransmittersystemen.

Om de kennis te versterken over de beste vervolgstrategieën bij patiënten die niet verbeteren op een eerste antidepressieve behandeling, werd in de Verenigde Staten ruim zes jaar geleden een studie van $ 35 miljoen gestart: het Sequenced Treatment Alternatives to Relieve Depression(star*d)- project. Inmiddels zijn de bevindingen over vervolgbehandelingen van deze studie gepresenteerd in gerenommeerde tijdschriften en komt een reeks van extra publicaties (n = 72) op gang over followup, predictie van respons, beëindiging van de behandeling, somatische aspecten bij depressie en diseasemanagement van depressie.

Met dit symposium beogen wij een drietal doelen: (1) een samenvatting van de belangrijkste therapeutische bevindingen van de behandelstudies in star*d; (2) een samenvatting van de belangrijkste bevindingen over voorspellers voor respons en beëindiging van behandeling, followup in dat onderzoek; (3) het reflecteren over wat star*d ons leert over de behandeling van depressie in de toekomst, en de zienswijze op het concept 'depressie'.