achtergrond Agressieve gedragsproblemen op jonge leeftijd vormen een risico voor de ontwikkeling van disruptieve gedragsstoornissen (oppositioneel-opstandige gedragsstoornis en gedragsstoornis). De negatieve gevolgen van deze stoornissen op latere leeftijd zijn bekend, o.a. criminaliteit en middelengebruik, en brengen hoge maatschappelijke kosten met zich mee. De behandeling van agressie wordt moeilijker en duurder naarmate kinderen ouder worden. Preventie en behandeling al inzetten tijdens de kleuterjaren lijkt daarom pragmatisch en kosteneffectief. Incredible Years is een oudercursus die specifiek gericht is op de gedragsproblemen van kinderen tussen 2 en 8 jaar. Het effect van Incredible Years als behandelmethode werd door verschillende onderzoeksgroepen aangetoond. Naar het effect van Incredible Years als preventieve methode werd veel minder onderzoek gedaan.

doel In dit onderzoek wordt het effect van de oudertraining Incredible Years geëvalueerd. Door het preventief inzetten van deze interventie wordt getracht de ontwikkeling van disruptieve gedragsstoornissen bij kleuters met gedragsproblemen te voorkomen. Dit ouderprogramma heeft als doel de opvoedingsvaardigheden van de ouder te vergroten en het agressieve en oppositionele gedrag van het kind te verminderen.

methoden Er werden 144 vierjarigen uit de provincie Utrecht geselecteerd om deel te nemen aan deze studie. Deze kinderen lopen risico op het ontwikkelen van disruptieve gedragsstoornissen; zij hebben een score in of boven het 80e percentiel op de Child Behavior Checklist 11⁄2-5. Er is gebruikgemaakt van een gematchte controlegroep om de interventiegroep (n = 72) te vergelijken met de controlegroep (n = 72). Deze laatste groep heeft geen oudertraining ontvangen, maar gebruikelijke zorg.

resultaten Eén jaar na beëindiging van de oudercursus worden effecten gevonden op zowel maten van kindgedrag als op maten van opvoedingsvaardigheden van ouders.

conclusie Hoewel meer onderzoek nodig is naar het langeretermijneffect en de rol van modererende en mediërende factoren, suggereren de resultaten dat Incredible Years in aanmerking komt als preventieve methode voor disruptieve gedragsstoornissen.