achtergrond Depressie is een potentiële en behandelbare risicofactor voor het krijgen van een cerebrovasculair accident (cva). Eerdere onderzoeksresultaten spreken elkaar tegen, omdat geen rekening wordt gehouden met pre-existent vaatlijden en metingen van depressie en/of cva vaak onbetrouwbaar zijn.

doel Toetsen van de hypothese dat (1) depressie een onafhankelijke risicofactor is voor het optreden van een cva bij mensen met en zonder pre-existente hartziekten en (2) dat deze relatie sterker is naarmate de depressie langer bestaat en/ of ernstiger is.

methode Een prospectieve cohortstudie met 2965 mensen die gedurende 9 jaar, elke 3 jaar, werden onderzocht op voorkomen van depressie en cva binnen de Longitudal Aging Study Amsterdam. Depressie werd gemeten op symptoomniveau met de Centre for Epidemiological Studies-Depression Scale (ces-d) en categoriaal op grond van dsm-iv- criteria met behulp van de Diagnostic Interview Schedule (dis). Multipele cox-regressieanalyses met het optreden van een cva als uitkomstmaat werden uitgevoerd, waarbij het effect van de duur en/of ernst van de depressie in het model werd meegenomen als tijdsafhankelijke variabele.

resultaat De gemiddelde leeftijd van de respondenten was 71 jaar (sd: 8,7) en 52% was vrouw. Het model om cva te voorspellen verbeterde significant door de interactie tussen hartziekte en depressie op te nemen (χ2: 4,70; p = 0,03). Onder hartpatiënten voorspelde depressie bij aanvang van de studie het optreden van een cva (range 0-60; hazardratio (hr): 1,05; 95%-bi: 1,02-1,08), evenals de gemiddelde ernst van de depressie voor het cva (range 0-60, hr: 1,08, 95%-bi: 1,02-1,13) en de duur van de depressie (hr: 3,5; 95%-bi: 1,1-10,9). Bij patiënten zonder hartziekte werd geen verband gevonden tussen depressie en het optreden van een cva.

conclusie Pre-existente hartziekte modificeert de samenhang tussen depressie en het optreden van een cva. Bij hartpatiënten wordt een dosisgerelateerd effect gezien: ernstigere en langer bestaande symptomen hangen samen met een hogere cva-incidentie.