In dit tijdperk, waarin sociale cognitie een van de hot topics is en de biologische psychiatrie haar opmars blijft maken, is het bieden van een overzicht van de literatuur over emotioneel en sociaal gedrag vanuit neurobiologische hoek een logische maar ook, gezien de huidige soms verwarrende literatuur, een zeer welkome inspanning. Op een zeer toegankelijke wijze tracht de auteur het bestaande neurowetenschappelijke onderzoek in dit heterogene veld van menselijke emoties, interpersoonlijke interacties en sociale cognitie uiteen te zetten, en hierin slaagt hij verrassend goed. Hoewel hij hier en daar wel eens kort door de bocht kan gaan daar waar de bestaande literatuur nog schaars is, weet hij toch meestal een mooi overzicht te geven en kan hij de eigen stellingen wetenschappelijk sterk onderbouwen. Hij plukt uit het gedachtegoed van verschillende psychotherapeutische stromingen en combineert dat met visies vanuit de evolutieleer. Hierbij slaagt hij er over het algemeen ook in om bruggen te bouwen tussen psychoanalytische, systemische en leerpsychologische concepten enerzijds en neurowetenschappelijke kennis anderzijds. In het eerste hoofdstuk wordt - weliswaar op een soms ietwat speculatieve wijze - de ontwikkeling van het 'sociale brein' vanuit een darwinistische visie verklaard. De auteur extrapoleert verder de kennis van neurobiologische structuren en processen naar sociale cognities en belicht dit vervolgens vanuit zijn metafoor van de 'sociale synaps'. In de volgende hoofdstukken kijkt hij naar wat bekend is over de lateraliteit van sociale cognities in de hersenen en de rol van spiegelneuronen. Tevens worden relevante corticale en subcorticale hersenregio's in het algemeen toegelicht. Later wordt wat uitgebreider stilgestaan bij de functies van structuren zoals de gyrus cinguli anterior en de amygdala. De auteur kijkt ook door een neurowetenschappelijke bril naar concepten als liefde en hechting. Interessant is de nadere analyse van enkele aandoeningen, bijvoorbeeld de sociale fobie, het autisme en een aantal persoonlijkheidsstoornissen. Ten slotte wordt stilgestaan bij de factoren die een rol kunnen spelen bij de behandeling van sociale stoornissen. Een sterk punt van het boek is dat het heel aangenaam en vlot leest, ondanks het wetenschappelijk stevig onderbouwde karakter ervan. Hier en daar echter worden in naam van die leesbaarheid lacunes in de kennis erg snel opgevuld om een mooi verhaal te behouden, en met hetzelfde doel worden sommige stukken juist weinig uitgediept. Het boek heeft een aangename lay-out en behulpzame overzichtstabellen en figuren. De auteur illustreert sommige hoofdstukken met casussen uit de eigen praktijk, wat bijdraagt tot de vlotheid van het geheel. Dit is een zeer toegankelijk boek dat door psychiaters (in opleiding) en psychologen, maar ook door geïnteresseerden uit andere disciplines gelezen kan worden bij kaarslicht, maar waarschijnlijk niet als standaardnaslagwerk zal kunnen dienen - een pretentie die het overigens ook niet heeft.

M. Morrens, B.G.C. Sabbe