achtergrond Ongeveer zes procent van de zwangerschappen betreft vrouwen met epilepsie bij wie anti-epileptica ook tijdens de zwangerschap moeten worden gecontinueerd. Het risico op foetale beschadigingen is het grootst bij polyfarmacie. Epilepsie op zich is niet geassocieerd met congenitale afwijkingen.
methode Een casus wordt gepresenteerd van een volwassen forensisch psychiatrische patiënt met een voorgeschiedenis gekenmerkt door leerstoornissen en delinquent gedrag vanaf de pubertijd. Allerlei categoriale psychiatrische diagnosen werden gesteld zonder dat hieraan voorafgaand een grondig somatisch onderzoek was verricht. Aan de hand van deze casus wordt een overzicht gegeven van de literatuur met betrekking tot de teratogene effecten van de verschillende anti-epileptica.
resultaten Het betreft een man met een lichte verstandelijke beperking. De familieanamnese vermeldt het gebruik van anti-epileptica tijdens de zwangerschap van de moeder en foetale schade bij patiënt zelf en bij de twee andere kinderen. Bij somatisch onderzoek worden meerdere dysmorfieën waargenomen. Neuropsychiatrisch onderzoek levert een autistisch beeld op dat verder werd gespecificeerd met behulp van een uitgebreid neuropsychologisch onderzoek.
conclusie Ofschoon de potentieel teratogene effecten van anti-epileptica uitgebreid zijn beschreven, wordt soms te gemakkelijk volstaan met een categoriale diagnose gebaseerd op een gedragsbeschrijving waardoor het stellen van een echte diagnose met de bijbehorende prognose achterwege blijft