Beperking van de individuele vrijheid middels een gedwongen opname is al jaren een belangrijk onderwerp binnen de geestelijke gezondheidszorg. De gangbare opinie is dat gedwongen opnamen slechts noodzakelijk zijn als minder restrictieve opties gefaald hebben. Uit onderzoek van de Europese Commissie blijkt dat er belangrijke verschillen zijn in het aantal gedwongen opnamen per inwonertal in de diverse Europese landen. Internationaal is er een stijging in het aantal gedwongen opnamen de laatste jaren. Onderzoek wordt echter bemoeilijkt doordat lidstaten nauwelijks cijfers over gedwongen opnamen internationaal publiceren.
Er wordt nader ingegaan op de verschillende criteria voor gedwongen opname en het ruime begrip 'geestesstoornis' in de diverse lidstaten. Hoewel Denemarken en Portugal over ruimere criteria beschikken voor gedwongen opnamen, worden daar relatief minder mensen gedwongen opgenomen in vergelijking met Nederland. Factoren die hiermee samen zouden kunnen hangen en de betekenis hiervan op de Nederlandse situatie worden besproken.