achtergrond In de kinder- en jeugdpsychiatrie worden steeds meer antipsychotica voorgeschreven. D2-receptorblokkerende antipsychotica geven bij 70% van de adolescenten een prolactinespiegelstijging waardoor de bloedspiegel van de geslachtshormonen mogelijk verlaagd wordt. De geslachtshormonen zijn van belang voor de puberteitsontwikkeling en de botopbouw. Naast deze effecten van prolactinespiegelstijging kunnen er ook allerlei andere bijwerkingen optreden zoals galactorroe, gynaecomastie, menstruatiestoornissen en seksuele functiestoornissen, waardoor de normale seksuele ontwikkeling mogelijk verstoord raakt.
doel Antwoord geven op de vraag: wat is de prevalentie van prolactinespiegelstijging en prolactinegerelateerde bijwerkingen bij olanzapine, pimozide en risperidon in de kinder- en jeugdpsychiatrie?
methode Literatuuronderzoek met de zoektermen 'risperidon', 'olanzapine', 'pimozide', '(a)typical antipsychotics', 'adverse effects', 'side-effects', 'hyperprolactinaemia', 'bone mineral density', 'children', 'adolescents', 'puberty disorders', 'delayed puberty' en 'puberty' in Medline, Embase, Psycinfo en ebm-database (1965-2006).
resultaten Hyperprolactinemie komt voor bij 70% van de jongeren die risperidon, olanzapine, pimozide en/of haloperidol voorgeschreven krijgen.
conclusie Onderzoek naar de langetermijneffecten van prolactineverhogende antipsychotica is noodzakelijk.